По́ўзаць, по́ўзць ’паўзці’ (Нас., Касп., ТС, Бяльк.), ’качацца на зямлі (пра карову)’, ’доўга, позна бадзяцца’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. ползати. Сюды ж по́ўзанка ’спадніца, якую апранаюць, калі капаюць бульбу’ (Сцяшк. Сл.). Ітэратыў да паўзці́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

uprawa

ж.

1. апрацоўка;

uprawa roli — апрацоўка зямлі;

2. вырошчванне, гадаванне;

uprawa tytoniu — тытуняводства;

uprawa buraka — буракаводства;

uprawa jarzyn — агародніцтва

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

АСТРАНАМІ́ЧНАЯ АДЗІ́НКА

(а.а,),

пазасістэмная адзінка даўжыні, роўная сярэдняй адлегласці ад Зямлі да Сонца. 1 а.а. = 149,6 млн. км. Карыстаюцца ў астраноміі для вымярэння адлегласцяў паміж целамі Сонечнай сістэмы і кампанентамі падвойных зорак.

т. 2, с. 50

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВО́ДНЫЯ АБ’Е́КТЫ,

месца пастаяннага намнажэння вады на Зямлі. Падзяляюцца на вадаёмы (акіяны, моры, азёры, вадасховішчы, сажалкі) і вадацёкі (рэкі, ручаі, каналы). Да водных аб’ектаў належаць таксама ледавікі і падземныя воды. Вывучае гідралогія.

т. 4, с. 253

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ма́нтыя

(с.-гр. mantion = пакрывала, плашч)

1) шырокае доўгае адзенне ў выглядзе плашча (напр. каралеўская м., м. кардынала);

2) складка скуры ў некаторых беспазваночных жывёл (ракаў, малюскаў), якая ахоплівае ўсё цела або яго частку і ўтварае знешні шкілет;

3) абалонка Зямлі, размешчаная паміж літасферай і ядром Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

атмагеахі́мія

(ад гр. atmos = дыханне + геахімія)

раздзел геахіміі, які вывучае склад атмасферы Зямлі і яго эвалюцыю ў ходзе геалагічнай гісторыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мезазо́й

(ад меза- + -зой)

чацвёртая эра ў геалагічнай гісторыі Зямлі, сярэдняя паміж палеазоем і кайназоем; працягвалася 160—170 млн. гадоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

нефана́ліз

(ад гр. nephos = хмара + аналіз)

аналіз карт размеркавання воблачнага покрыву, складзеных на аснове дадзеных з метэаралагічных штучных спадарожнікаў Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

плутані́зм

(ад плутон)

напрамак у геалогіі, прадстаўнікі якога лічаць, што асноўная роля ва ўтварэнні горных парод належыць унутранаму агню Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

субарбіта́льны

(ад суб- + арбітальны);

с. палёт — палёт касмічнага лятальнага апарата па балістычнай траекторыі без выхаду на арбіту штучнага спадарожніка Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)