формаўтвара́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да формаўтварэння, звязаны з ім. Формаўтваральны працэс. Формаўтваральны суфікс. □ Часам яркі вобраз ствараецца ў выніку змянення граматычнай формы слова, пашырэння яго формаўтваральных мажлівасцей. Рагойша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эмбрыяна́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да эмбрыёна. Эмбрыянальнае развіццё. // Звязаны з часам развіцця эмбрыёна. Эмбрыянальны перыяд. // перан. Які знаходзіцца ў самым пачатку свайго развіцця. Выявіць хваробу ў эмбрыянальным стане.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ро́дны ’які знаходзіцца ў кроўнай роднасці па прамой лініі’, ’звязаны з месцам нараджэння (пра горад, вёску)’, ’дарагі, блізкі сэрцу’ (ТСБМ, Гарэц., Нас., Шат., Стан., Байк. і Некр., Растарг., ТС, Сл. ПЗБ; слуц., Жыв. НС), ’айчынны’ (Байк. і Некр.), родный ’родны’ (Бяльк.). Укр. рі́дний, рус. родно́й, ро́дный ’тс’, польск. rodny толькі ў словазлучэнні narządy rodne ’палавыя органы’; н.-луж. rodny ’родны па крыві’, ’які датычыць паходжання’, чэш., славац. rodný ’родны’, славен. rôden, серб. ро̏дан і харв. rȍdan ’родны (месца нараджэння, родная старонка)’, макед. роден, балг. рождѐн ’родны’. Прасл. *ordьnъ. Да род 1 (гл.). Сюды ж ро́дныя ’сваякі’, ро́днасны ’звязаны агульным паходжаннем’, ро́днасць ’блізкасць, падабенства’ (ТСБМ, ЛА, 3), радню́сенькі ’самы родны’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

со́нны, -ая, -ае.

1. Які адбываецца ў час сну, звязаны са сном.

С. стан.

Соннае дыханне.

2. Вялы, неактыўны ад жадання спаць, які яшчэ не зусім прачнуўся.

Соннае дзіця.

3. перан. Пасіўны, бяздзейны.

Соннае жыццё.

4. Снатворны (пра лекі).

Сонныя кроплі.

○

Сонная артэрыя — вялікая парная артэрыя з двух бакоў шыі.

Сонная хвароба — інфекцыйнае захворванне, якое характарызуецца моцнай санлівасцю.

◊

Як сонная муха — запаволены і вялы.

|| наз. со́ннасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

тэхні́чны, -ая, -ае.

1. гл. тэхніка.

2. Які мае адносіны да работы машын і механізмаў, звязаны з абслугоўваннем тэхнікі якой-н. вытворчасці.

Тэхнічная дапамога.

Т. аддзел.

3. Які падлягае выкарыстанню або апрацоўцы ў прамысловасці.

Тэхнічная вада.

4. Які выконвае розныя дапаможныя работы ў якой-н. справе, не адказны.

Т. сакратар.

5. Які вызначаецца высокай тэхнікай, майстэрствам (у спорце, мастацтве).

Т. футбаліст.

|| наз. тэхні́чнасць, -і, ж. (да 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чужы́, -а́я, -о́е.

1. Не ўласны, які належыць каму-н. іншаму, не свой.

Чужая кніга.

Ч. дом.

Не браць чужога (наз.).

2. Не звязаны роднаснымі, сваяцкімі, блізкімі адносінамі.

Акрамя брата і сястры тут былі і чужыя людзі.

3. Які не з’яўляецца месцам пастаяннага жыхарства, радзімай для каго-н.

Чужая старонка.

4. Далёкі па сваіх поглядах, інтарэсах ад чаго-н.

|| наз. чу́жасць, -і, ж. (да 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

анама́стыка

(гр. onomastikos = звязаны з імем)

1) сукупнасць уласных імён у мове;

2) раздзел мовазнаўства, які вывучае ўласныя імёны.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

анімалісты́чны

(ад анімаліст)

звязаны з адлюстраваннем жывёльнага свету ў выяўленчым мастацтве і літаратуры (напр. а. жанр).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

астракаларыме́трыя

(ад астра- + каларыметрыя)

раздзел практычнай астрафізікі, звязаны з вызначэннем колеру нябесных аб’ектаў, галоўным чынам зорак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

астраспектрафотаме́трыя

(ад астра- + спектрафотаметрыя)

раздзел практычнай астрафізікі, звязаны з вывучэннем размеркавання энергіі ў спектрах нябесных цел.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)