спуск , -а і -у, мн. -і, -аў, м.
1. -у, гл. спусціцца, спусціць.
2. -а. Месца, па якім спускаюцца ўніз.
Круты с.
3. -а. Прыстасаванне, якое прыводзіць у рух курок пры выстрале.
Націснуць на с.
4. -а. Шлюз у млыне для прапускання вады.
5. -а. Доўгі сталярны рубанак.
6. -а. Прагал у верхняй частцы старонкі перад пачаткам раздзела кнігі (спец. ).
◊
Не даваць спуску каму (разм. ) — не рабіць патурання каму -н. , а строга патрабаваць.
|| прым. спускавы́ , -а́ я, -о́ е (да 3 знач. ).
С. механізм.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сту́ кнуць , -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак.
1. Ударыць, звычайна са стукам.
С. кулаком па стале.
2. Пастукаць у дзверы або акно, каб адчынілі.
У акно ціха стукнулі.
3. каго (што) і без дап. Нанесці ўдар каму -н.
С. па карку.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв. ). Наступіць, надысці; мінуць, споўніцца (пра час, падзеі; разм. ).
Мне стукнула сорак. (безас. ).
◊
Стукнуць у галаву; галаву стукнула каму — нечакана прыйшла думка.
|| незак. сту́ каць , -аю, -аеш, -ае (да 1 і 2 знач. ).
|| наз. сту́ канне , -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ула́ сны , -ая, -ае.
1. Які належыць каму -, чаму-н. як уласнасць.
Уласная машына.
2. Свой, асабісты.
Зрабіць што-н. уласнымі рукамі.
На ўласныя вочы ўбачыць.
Па ўласнай волі.
3. Які знаходзіцца ў непасрэдным распараджэнні, падпарадкаванні каго-, чаго-н.
У. карэспандэнт.
Уласная канцылярыя.
4. Літаральны, сапраўдны.
Ва ўласным сэнсе слова.
5. Уласцівы толькі каму -, чаму-н. , без пабочных дабавак (спец. ).
Уласная вага цела.
○
Уласнае імя — у граматыцы: назоўнік, які з’яўляецца асабовай індывідуальнай назвай каго-, чаго-н. ; проціл. агульнае імя.
Полацк — уласнае імя горада.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
untergé ben
a паднача́ лены (D – каму -н. )
j-m ~ sein — быць паднача́ леным каму́ -н.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
á nklingeln
vi разм. (bei D ) тэлефанава́ ць (каму -н. ); звані́ ць (каму -н. ) у дзве́ ры
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
падкава́ ць , -кую́ , -куе́ ш, -куе́ ; -куём, -куяце́ , -кую́ ць; -ку́ й; -кава́ ны; зак.
1. гл. каваць.
2. перан. , каго (што ) (звычайна у форме дзеепрым. ). Падрыхтаваць, даць каму -н. запас неабходных ведаў, звестак (разм. ).
Чалавек, добра падкаваны ў сваёй галіне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дыфіра́ мб , -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У старажытных грэкаў: урачыстая харавая песня ў гонар бога Дыяніса.
2. перан. Перабольшаная пахвала; усхваленне.
Спяваць дыфірамбы каму -, чаму-н.
|| прым. дыфірамбі́ чны , -ая, -ае.
Дыфірамбічныя вершы (да 1 знач. ).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
загавары́ ць ², -вару́ , -во́ рыш, -во́ рыць; -во́ раны; зак. , каго-што.
Уздзейнічаць на каго-, што-н. замовай, загаворам².
З. ад хваробы.
◊
Загаварыць зубы каму -н. (разм. ) — наўмысна адцягнуць увагу ад чаго-н. пабочнымі размовамі.
|| незак. загаво́ рваць , -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэ́ зус-фа́ ктар , -у, м. (спец. ).
Складанае арганічнае рэчыва, якое змяшчаецца ў крыві малпаў пароды рэзус і ў людзей і абумоўлівае сумяшчальнасць і несумяшчальнасць крыві донара і таго, каму пераліваюць яго кроў, або цяжарнай жанчыны і плода.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
замяша́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е; заме́ шаны; зак.
1. што і каму . Прыгатаваць корм, мешанку жывёле.
З. свінням.
2. каго (што) у што . Уцягнуць у якую-н. непрыемную справу.
З. у непрыемную гісторыю.
|| незак. заме́ шваць , -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)