успе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Змагчы зрабіць што‑н. своечасова, у тэрмін. За свае дваццаць шэсць год.. [Кастусь Каліноўскі] ўспеў зрабіць многае. С. Александровіч. І посуд Алеся прыбрала, І ўспела схадзіць на раку. Калачынскі. // Прыйсці ў які‑н. стан за які‑н. час. Малако ўспее за дзень скіснуць. // Прыбыць куды‑н. у час, не спазніцца. [Брадзнік:] — Няма калі чакаць, бабуля.. Дадому трэба дабірацца.. — Даедзеце шчэ, успееце. Кандрусевіч.
•••
Не ўспець (што‑н. зрабіць) як... — тое, што і не паспець (што‑н. зрабіць) як... (гл. паспець 2). [Жанчына:] — Вы яшчэ і падняцца не ўспееце, як .. [гаспадар] можа вярнуцца. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надста́віць, -та́ўлю, -та́віш, -та́віць; -та́ўлены; зак., што.
Дабаўляючы, зрабіць больш высокім, доўгім.
Н. рукавы.
|| незак. надстаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. надста́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -та́вак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
намага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. з інф. Старацца што-н. зрабіць.
Н. скончыць работу ў тэрмін.
2. Настойваць на чым-н.
Н. здзейсніць задуму.
|| наз. намага́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
наме́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.
1. з інф. Займець намер што-н. зрабіць.
Н. паехаць на экскурсію.
2. Нацэліцца, замахнуцца.
Н. сякерай для ўдару.
|| незак. наме́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
напэ́цкаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак. (разм.).
1. Нарабіць бруду, запэцкаць што-н.
Н. на стале.
2. перан. Зрабіць дрэнна, нядбайна.
Н. у сшытку.
|| незак. напэ́цкваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
закрэ́сліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., што.
Правесці рысу па тэксце, малюнку, каб зрабіць іх несапраўднымі.
З. напісанае.
З. чые-н. старыя заслугі (перан.).
|| незак. закрэ́сліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
заме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што (спец.).
Зрабіць замер.
З. выпрацоўку.
|| незак. заме́рваць, -аю, -аеш, -ае і замяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. заме́р, -у, мн. -ы, -аў, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
во́быск, -у, мн. -і, -аў, м.
Афіцыйны агляд каго-, чаго-н. з мэтай знайсці што-н. забароненае, недазволенае і пад.
Зрабіць в.
Знайсці пры вобыску.
|| прым. абыскны́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́раўняць, -яю, -яеш, -яе; -яны; зак., што.
1. Тое, што і выраўнаваць.
2. Разагнуць, выпрастаць.
В. плечы.
3. Зрабіць прамым.
В. шарэнгу.
В. рэчышча.
|| незак. выро́ўніваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
асме́ліцца, -люся, -лішся, -ліцца; -лься; зак., на што і з інф.
Адважыцца што-н. зрабіць, сказаць і пад.
А. на рашучы ўчынак.
А. сказаць.
|| незак. асме́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)