АДМУ́ЧВАННЕ,
раздзяленне ўзмучаных цвёрдых дробных часцінак, заснаванае на розных скарасцях іх асядання ў вадзе; спосаб гідраўл. класіфікацыі здробненых матэрыялаў. Уключае адстойванне полідысперснай суспензіі з дэкантацыяй у паслядоўна злучаных адстойніках. Выкарыстоўваюць пры абагачэнні мінер. сыравіны, атрыманні тонкіх парашкоў, ачыстцы глін (кааліну) ад мех. дамешкаў (пяску, слюды, палявога шпату).
т. 1, с. 120
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АКТЫ́ЎНАЕ АСЯРО́ДДЗЕ,
1) у квантавай электроніцы — рэчыва, у якога высокія энергетычныя ўзроўні часцінак заселены больш, чым нізкія (т.зв. інверсная заселенасць). Вымушанае выпрамяненне актыўнага асяроддзя выкарыстоўваецца для ўзмацнення і генерацыі эл.-магн. хваляў (гл. Квантавы ўзмацняльнік, Квантавы генератар).
2) У оптыцы — рэчыва, якому ўласцівая натуральная аптычная актыўнасць.
т. 1, с. 213
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Дракані́ды
(да гр. drakon = змей + eidos = выгляд)
паток метэорных часцінак, радыянт якіх знаходзіцца ў сузор’і Дракона.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рофеацыто́з
(ад гр. ropheo = паглынаю + -цытоз)
працэс усмоктвання клеткай субмікраскапічных часцінак і макрамалекул з навакольнага асяроддзя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АБІСА́ЛЬНЫЯ АДКЛА́ДЫ,
асадкі, што намнажаюцца ў зоне абісалі мораў і акіянаў. Займаюць каля 90% пл. дна Сусв. акіяна. Абісальныя адклады — арганагенныя мулы са шкілетных частак планктонных арганізмаў (глабігерынаў, дыятамей, радыялярый, фарамініфер і інш.), найдрабнейшых тэрыгенных часцінак, вулканічнага попелу, чырвоных глыбакаводных глін з уключэннямі жалеза-марганцавых канкрэцый і інш.
т. 1, с. 23
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ацыдо́з
(ад лац. acidus = кіслы)
намнажэнне ў крыві і тканках арганізма адмоўна зараджаных часцінак (аніёнаў) кіслот (параўн. алкалоз).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пелі́ты
(ад гр. pelos = гліна)
асадачныя пароды, якія складаюцца пераважна з часцінак, размер якіх не перавышае 0,01 мм.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
суфо́зія
(лац. suffosio = падкопванне)
вынас дробных мінеральных часцінак і раствораных рэчываў вадою, якая фільтруецца ў тоўшчы горных парод.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АПО́КА,
лёгкая, цвёрдая, танкапорыстая крамяністая асадкавая горная парода, складзеная з аморфнага крэменязёму (апалу да 98%) з прымесямі гліністых часцінак, шкілетных ч. арганізмаў (дыятамей, радыялярый і інш.) і пяску. Колер ад шэрагу розных адценняў да амаль чорнага. Трапляецца пераважна сярод мелавых і ніжнепалеагенавых адкладаў. Выкарыстоўваецца ў будаўніцтве (для цеплаізаляцыі). Чыстыя гатункі апокі — моцныя адсарбенты.
т. 1, с. 431
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аэразо́ль
(ад аэра- + золі)
безліч найдрабнейшых часцінак якіх-н. рэчываў, распыленых у газах або газападобным асяроддзі (параўн. арганазалі, гідразолі).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)