чамада́н, ‑а, м.
Дарожная скрынка з векам і ручкай для рэчаў, багажу пасажыра, зроблены са скуры, дэрмаціну, фібры ці кардону. Сярод пакоя стаяў расчынены чамадан Маі, у які яна складвала свае рэчы. Дуброўскі. Ніна хадзіла па пакоі, нешта брала, нешта клала ў чамадан, часам жартавала. Шыцік.
•••
Сядзець на чамаданах гл. сядзець.
[Перс. žāmedan.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пытлява́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
Разм. Пытляваная мука. Добра было сядзець побач на мяккіх мяхах яшчэ цёплай пытляванкі. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цюльпа́к, ‑а, м.
Абл. Тоўсты абрубак бервяна. Быў ён [чалавек] высокі і яму нязручна было сядзець на нізкім сасновым цюльпаку. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
электратра́ктар, ‑а, м.
Трактар з электрычным рухавіком. [Лаўрэн Карпавіч:] — Той жа Юрка будзе сядзець за пультам і кіраваць трыма, чатырма электратрактарамі. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
káuern
1.
vi сядзе́ць на ку́кішках
2.
(sich)
1) прыса́джвацца на ку́кішкі; сядзе́ць ску́рчыўшыся
2) прытаі́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Не́мам: не́мам сядзець ’сядзець моўчкі’ (Сл. ПЗБ). Магчыма, тут захавалася субстантываваная форма прыметніка *němъ ’нямы, безгалосы’, прадстаўленая тв. скл. адз. л., або адбылося другаснае афармленне прыслоўя н́ема (ад нямы́, гл.) паводле распаўсюджанай мадэлі на ‑м: на́гба і нагбо́м, што здаецца менш верагодным.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Несяджа́лы (nisidžaly) ’рупны, старанны’ (Варл.). Відаць, са спалучэння не сядзець ’дзейнічаць, рабіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мель мель, род. ме́лі ж., меліна́, -ны́ ж.;
◊
сиде́ть на мели́ сядзе́ць на ме́лі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ка́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м. (разм.) Задняя частка шыі ў жывёлы і чалавека.
◊
Браць (узяць) за карак — прыцягнуць да адказнасці.
Гнаць у карак — прымушаць хутка рабіць што-н., падганяць.
Сядзець на карку — быць на ўтрыманні ў каго-н., жыць на чые-н. сродкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прасто́л, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Трон манарха.
Узысці на п. (стаць манархам). Сядзець на прастоле (царстваваць).
2. Высокі стол, які стаіць пасярэдзіне царкоўнага алтара.
|| прым. прасто́льны, -ая, -ае (да 2 знач.; уст.).
Прастольнае свята (у гонар святога, з імем якога звязана царква).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)