ГУ́ТФРОЙНД

(Gutfreund) Ота (3.8.1889, Двур-Кралаве, Чэхія — 2.6.1927),

чэшскі скульптар. Вучыўся ў Мастацка-прамысл. школе (Прага, 1906—09) і акадэміі Гранд-Шам’ер у Парыжы (1909—10). Чл. маст. суполак «Група мастакоў» (з 1911) і т-ва «Манэс» (з 1920). Аўтар скульпт. кампазіцый і партрэтаў, у якіх спалучаў тэндэнцыі экспрэсіянізму і кубізму («Гамлет», 1911; «Жаночая галава», «Канцэрт», абедзве 1912; «Дзяўчына з вялікімі вейкамі», 1924, і інш.).

Я.Ф.Шунейка.

т. 5, с. 550

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

oskoma

oskom|a

ж.

1. аскома;

2. перан. прага;

mieć ~ę na co — прагнуць (жадаць) чаго, мець прагу да чаго

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

yen

I [jen]

n.

ена f. (грашо́вая адзі́нка ў Япо́ніі)

II [jen]

1.

n., informal

пры́хамаць, пра́га f., жада́ньне n.

to have a yen for — пра́гнуць чаго́

2.

v.i. (-nn-)

жада́ць, пра́гнуць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

revenge1 [rɪˈvendʒ] n.

1. по́мста, адпла́та;

in reven ge у адпла́ту;

take one’s revenge on smb. for smth. адпо́мсціць каму́-н. за што-н.

2. пра́га по́мсты; по́мслівасць, мсці́васць

3. sport рэва́нш;

give smb. his revenge даць каму́-н. магчы́масць адыгра́цца;

get revenge узя́ць рэва́нш

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

БРА́ЎНЕР

(Brauner) Багуслаў (8.5.1855, Прага — 15.2.1935),

чэшскі хімік, заснавальнік чэшскай хім. школы. Вучыўся ў Пражскай тэхн. школе. У 1882—1925 працаваў у Пражскім ун-це (з 1897 праф.). Навук. працы па пацвярджэнні і далейшым развіцці перыяд. закону Дз.І.Мендзялеева. Даказаў (1884) двухвалентнасць берылію. Устанавіў атамныя масы рэдказямельных элементаў (1903) і вызначыў іх месца ў перыяд. сістэме.

Літ.: Волков В.А., Вонский Е.В., Кузнецова Е.И. Выдающиеся химики мира: Биогр. справ. М., 1991. С. 68.

т. 3, с. 251

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

lust

[lʌst]

1.

n.

1) пра́га f. (по́мсты, гро́шай); ця́га, схі́льнасьць f.

2) прагаві́тасьць, пра́гнасьць, сква́пнасьць f.

3) юр -у m.

2.

v.

пра́гнуць

A miser lusts after gold — Скна́ра пра́гне зо́лата

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Hnger

m -s

1) го́лад

~ hben — быць гало́дным, хаце́ць е́сці

den ~ stllen — утаймава́ць го́лад

vor ~ strben* — памі́ра́ць з го́ладу

2) перан. пра́га, мо́цнае жада́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ВА́ЛЬТАР Віктар Бенядзіктавіч

(28.7.1902, г. Даўгаўпілс, Латвія — 14.4.1931),

бел. пісьменнік. У 1922—26 студэнт каморніцкага ф-та Чэшскага вышэйшага тэхнікума (Прага). Захварэўшы на туберкулёз, перапыніў вучобу, вярнуўся ў Латвію. Настаўнічаў у бел. школах. Друкаваўся з 1923. Пісаў вершы, апавяданні, нарысы (псеўданім Янка Палын). Раман «Роджаныя пад Сатурнам» (апубл. 1991, газ. «Голас Радзімы») грунтуецца на ўспамінах аб студэнцкім жыцці.

Тв.:

Леснікова сена: Апавяданне. Рыга, 1932.

Літ.:

Езавітаў К. В.Б.Вальтар // Бел. школа ў Латвіі. 1932. № 7.

т. 3, с. 493

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

пату́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. патух, ‑ла; зак.

1. Перастаць гарэць, свяціць. Агонь у будынку бліснуў яшчэ раз і патух. Чорны. Знікла палоска вячэрняй зары на небасхіле — ці то яна патухла зусім, ці хмаркі закрылі яе. Хадкевіч. // Перастаць дзейнічаць, функцыяніраваць (пра вулкан, домну і пад.).

2. перан. Перастаць блішчаць; стаць цьмяным, бляклым (пра вочы). Дыхаць цяжка, грудзі ўспухлі, Точыць смага, прага піць. Толькі вочы не патухлі — Зіхацяць жаданнем жыць. А. Александровіч. Загадчык аблана пазяхнуў, і вочы яго зноў патухлі і прыплюшчыліся. Шамякін. // перан. Знікнуць, прапасці, спыніцца. Але мая радасць хутка патухла, бо я ўспомніў, што Грыша вельмі скупы і не дачакаешся ад яго ніякай папругі. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВА́ЎРА

(Vvra) Отакар (н. 28.2.1911, Брно, Чэхія),

чэшскі кінарэжысёр, сцэнарыст. Нар. арт. Чэхаславакіі (1968). Праф. Акадэміі мастацтваў (1963, Прага). Заснавальнік нац. манум.-гіст. фільма: «Філасофская гісторыя» (1937), «Ян Гус» (1955), «Ян Жыжка» (1956), «Супраць усіх» (1958). Тэме лёсу нацыі ў час 2-й сусв. вайны прысвечаны фільмы: «Нямая барыкада» (1949, Дзярж. прэмія Чэхаславакіі 1950), «Дні здрады» (1973), «Сокалава» (1974, разам з СССР), «Вызваленне Прагі» (1976). Сярод інш. стужак: «Грамадзянін Брых» (1958), «Залаты ранет» (1965), «Раманс для карнета» (1967, Дзярж. прэмія Чэхаславакіі 1968), «Вандраванні Яна Амаса» (1983).

т. 4, с. 44

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)