гіперхрамі́я

(ад гіпер- + -храмія)

павелічэнне інтэнсіўнасці ўбірання святла фарбавальнікам пад уздзеяннем розных фактараў (параўн. гіпахрамія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лейкацыто́з

(н.-лац. leucocytosis, ад гр. leukos = белы + kytos = клетка)

павелічэнне колькасці лейкацытаў у крыві.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

postal [ˈpəʊstl] adj. пашто́вы;

a postal address пашто́вы а́драс;

postal workers пашто́выя рабо́тнікі;

an increase in postal charges павелічэ́нне пашто́вых выда́ткаў

go postal infml раззлава́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

вы́цяжка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.

1. Спец. Павелічэнне ў даўжыню; выцягванне.

2. Прыстасаванне для вентыляцыі памяшканняў.

3. пераважна мн. (вы́цяжкі, ‑жак). Выцягнуты суцэльны кавалак скуры для халявы і пераду. Нацягнуць на капыл выцяжкі.

4. Рэчыва, здабытае выцяжэннем з расліннай або жывёльнай тканкі з дапамогай якой‑н. вадкасці; экстракт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

алкало́з

(ад ар. al-kali = шчолач)

павелічэнне колькасці шчолачаў у крыві і тканках арганізма (параўн. ацыдоз).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пантагра́фія

(ад гр. pan, -ntos = усё + -графія)

павелічэнне або памяншэнне малюнка, карты, выкананае пры дапамозе пантографа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГІГАНТЫ́ЗМ

[ад грэч. gigas (gigantos) гігант],

клінічны сіндром, абумоўлены вял. ростам ці выражаным павелічэннем асобных частак цела. Гігантамі лічаць мужчын, якія вышэй за 200 см, жанчын, што вышэй за 180 см (1—3 выпадкі на 1 тыс. чал.). Гігантызм як паталагічны стан узнікае з прычыны гіперпрадукцыі самататропнага гармону (гармон росту) ці павышанай адчувальнасці да яго рэцэптараў эпіфізарных храсткоў у дзіцячым і юнацкім узросце пры незакончаным акасцяненні шкілета. Прычыны гігантызму: пухліны гіпофіза, запаленчыя, траўматычныя і іншыя пашкоджанні гіпаталама-гіпафізарнай вобласці. Павелічэнне росту адбываецца пераважна ў 10—16-гадовым узросце, потым можа праяўляцца акрамегалія, павелічэнне ўнутр. органаў (спланхнамегалія). Пры гігантызме парушаецца абмен рэчываў, з’яўляюцца псіханеўралагічныя расстройствы (агульныя слабасць, стамляльнасць, зніжэнне памяці, мускульнай сілы, болі галавы і ў канечнасцях), у мужчын — затрымка развіцця палавых органаў і другасных палавых прыкмет, у жанчын — першасная аменарэя ці спыненне менструальнага цыкла, бясплоднасць. Пры частковым (парцыяльным) гігантызме адбываецца рэзкае павелічэнне асобных частак ці палавіны цела (трапляецца рэдка). Лячэнне: прамене- і гармонатэрапія, хірургічнае.

Г.Г.Шанько.

т. 5, с. 217

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

usprawnienie

usprawnie|nie

н. павелічэнне эфектыўнасці; упарадкаванне; наладжванне; рацыяналізацыя;

komisja ~ń — бюро рацыяналізацыі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дагавары́цца, ‑варуся, ‑ворышся, ‑верыцца; зак.

1. Прыйсці да згоды шляхам перагавораў; дамовіцца. Лабановіч канчаткова дагаварыўся з гаспадыняю, што будзе праз дзень прыходзіць сюды і займацца з Лідаю. Колас.

2. У размове ці разважаннях дайсці да якой‑н. крайнасці. Англійскі дэлегат, напрыклад, дагаварыўся да таго, што палічыў за прагрэс у калоніях павелічэнне колькасці аслаў. Філімонаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гідрафта́льм

(ад гідра- + гр. ophthalmos = вока)

павелічэнне вочнага яблыка ў выніку павышэння ўнутрывочнага ціску пры прыроджанай глаўкоме.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)