штэйн, ‑у, м.

У металургіі — прамежкавы або пабочны прадукт, які атрымоўваецца пры плаўцы руд каляровых металаў.

[Ад ням. Stein — камень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак., што (спец.).

1. Вызначаць колькасць высакароднага металу ў злітках, рудах, сплавах.

2. Ставіць пробу на вырабы з высакародных металаў.

|| наз. прабі́раванне, -я, н.; прым. прабі́рны, -ая, -ае.

П. аналіз.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

го́ран, -рна, мн. -рны, -рнаў, м.

1. Кавальская печ з мяхамі і паддувалам для награвання і пераплаўкі металаў ці печ для абпальвання керамічных вырабаў.

2. Ніжняя частка доменнай печы, дзе згарае паліва.

|| прым. гарнавы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гнейс, ‑у, м.

Горная парода, якая складаецца з кварцу, палявога шпату і аднаго ці некалькіх каляровых металаў.

[Ням. Gneiss.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэфарма́цыя, ‑і, ж.

Змяненне формы, аб’ёму, памеру чаго‑н. пад уздзеяннем знешняй сілы. Дэфармацыя металаў. Дэфармацыя цела.

[Ад лац. deformatio — скажэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўзу́часць, ‑і, ж.

Спец. Павольная дэфармацыя металаў, бетону і пад. матэрыялаў пад уздзеяннем пастаяннай працяглай механічнай нагрузкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фрэ́за, -ы, мн. -ы, фрэз, ж.

1. Шматлязовы рэжучы інструмент для апрацоўкі паверхні металаў, дрэва, пластмас і інш.

2. Машына для рэзкі торфу, рыхлення глебы, здрабнення грунту і пад.

|| прым. фрэ́зерны, -ая, -ае.

Фрэзерныя машыны.

Ф. торф.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

амальга́ма, ‑ы, ж.

Сплаў некаторых металаў (золата, срэбра і інш.) з ртуццю, а таксама раствор металу ў ртуці.

[Фр. amalgame з араб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

металазна́ўства, ‑а, н.

Навука, якая вывучае ўласцівасці і будову металаў і законы іх змянення пад уплывам знешняга асяроддзя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ско́расны в разн. знач. скоростно́й;

с. аўто́бус — скоростно́й авто́бус;

~нае рэ́занне мета́лаў — скоростно́е ре́зание мета́ллов

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)