арангута́н, арангута́нг

(малайск. orang-utan = літар. лясны чалавек)

буйная чалавекападобная малпа, якая жыве на астравах Суматра і Калімантан.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дрыяпітэ́к

(ад гр. drys, dryos = дрэва + -пітэк)

выкапнёвая чалавекападобная малпа, якая, магчыма, была продкам шымпанзэ, гарылы і чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

калімі́ка

(н.-лац. callimico)

ігрунковая малпа з густым валасяным покрывам, пашыраная ў лясах вярхоўя Амазонкі; валодае багатай мімікай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

маго́т

(фр. magot)

бясхвостая малпа роду макак, якая сустракаецца ў Паўн.-Зах. Афрыцы і ў Еўропе (каля Гібралтара).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАРЫ́ЛА

(Gorilla gorilla),

малпа сям. чалавекападобных, або пангідавых, атр. прыматаў. 3 падвіды: гарыла зах. берагавая, або раўнінная (G.g. gorilla), гарыла ўсх. горная (G.g. beringei), гарыла ўсх. раўнінная (G.g. manyema). Пашырана ў Зах. і Цэнтр. Афрыцы. Жыве ў густых трапічных або горных лясах невял. статкамі (па 5—30 асобін), важакамі з’яўляюцца магутныя самцы. Гарыла ўсх. горная ахоўваецца ў 7 нац. парках, занесена ў Чырв. кнігу МСАП.

Самая буйная малпа. Рост дарослых самцоў да 2 м, шыр. плячэй каля 1 м, размах рук да 2,6 м, абхват грудзей да 1,5 м, маса да 300 кг; самкі амаль удвая меншыя. Склад масіўны, вельмі развіта мускулатура, валодаюць вял. сілай. Валасы і скура чорныя, з узростам у самцоў на спіне з’яўляецца серабрыстая паласа. Галава вял.; аб’ём мозга да 750 см³, па будове блізкі да мозга чалавека. Раслінаедныя. Будуюць гнёзды на зямлі або на дрэвах. Нараджаюць 1 дзіця раз у 3—5 гадоў. Пераносяць няволю і размнажаюцца.

т. 5, с. 76

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гамадры́л

(ад гр. hamadryas = дрэвавая німфа)

буйная малпа з роду павіянаў, якая водзіцца ў Афрыцы і на Аравійскім паўвостраве.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ape

[eɪp]

n.

1) ма́лпа f. (чалавекападо́бная)

2) Figur. іміта́тар -а m.

3) ду́рань -ня m.; нехлямя́жы грубія́н

to play the ape — малпава́ць, удава́ць ду́рня

•

- go ape

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

howler

[ˈhaʊlər]

n.

1) крыку́н -а́ m., крыку́ха f.; пла́кса -ы m. & f., плаксу́н -а́ m.

2) раву́н -а́ m. (ма́лпа)

3) informal дурна́я памы́лка

4) пла́кальніца f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

мега́нтрап

(ад мега- + -антрап)

вымерлая вялікая чалавекападобная малпа эпохі плейстацэну, рэшткі якой знойдзены на востраве Ява і ва Усх. Афрыцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

сфінкс, ‑а, м.

1. У старажытным Егіпце — каменная скульптура ляжачага льва з чалавечай галавой, якая ўвасабляла магутнасць фараона.

2. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — крылатая істота з тулавам ільва, з галавой жанчыны, якая забівала падарожнікаў, што не маглі разгадаць зададзеную загадку. // Пра таго, хто (або тое, што) з’яўляецца загадкай, хто (што) незразумелы (незразумела) для іншых. Вікця — дзяўчына, якую чакае Веньямін, — таксама казка. Сфінкс. Навуменка.

3. Малпа з роду павіянаў.

4. Род буйных матылёў.

[Грэч. sphinx.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)