змякча́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Прызначаны для змякчэння, які служыць для змякчэння. Змякчальная мазь.

2. у знач. наз. змякча́льнае, ‑ага, н. Лякарства, якое засцерагае слізістыя абалонкі і паверхні ран ад высыхання, ахаладжэння, трэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шмарава́нне н. разм.

1. (маззю і да г. п.) Éinsalben n -s;

2. (мазь) Schmíere f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Мац! — выклічнік ад дзеяслова ма́цаць (гл.) (Нас.; мсцісл., Нар. лекс.). Укр. мац! ’тс’, балг. мац! ’мазь!’, мар. mac! ’бац!’. Бел.-укр. ізалекса. Да ма́цаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Рэві́ла, рэвіло ’усеагульны роў; плакса’ (ТС). Экспрэсіўная форма з адценнем узмацняльнасці ад раўці (гл. роў 2), аналагічна мазіла ’мазь’ (З нар. сл.), равула ’румза’ (Нар. лекс.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

калані́ца, ‑ы, ж.

Разм. Калёсная мазь. Пры калёсах корпаецца дзядзька Ігнат. Ссунуў кола і шчодра і клапатліва, нібы масла на хлеб, намазвае на вось каланіцу. Хадановіч. Пахла яшчэ пылам і каланіцай — гэта з-пад калёс. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ападэльдо́к

(н.-лац. oppodeltoch)

мыльна-камфорная мазь з аманіякам, спіртам і эфірным алеем, якая даўней выкарыстоўвалася як процірэўматычны сродак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шмарава́нне, ‑я, н.

Разм.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. шмараваць.

2. Лячэбная мазь; лякарства. [Ксёндз:] Я пані лякарства прывёз.. [Пані Яндрыхоўская:] А што за лякарства? [Ксёндз:] Такое шмараванне з розных зёлак і тлушчу.. Няхай пані нанач нашмаруецца ды ўкрыецца добра. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віпрато́кс

(ад лац. vipera = гадзюка + toxicum = атрута)

лекавы прэпарат (мазь) са змяінага яду, які выкарыстоўваецца пры рэўматызме, артрыце і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

◎ Нікс ’серна-кіслы цынк’ (Нас.). Запазычана праз польск. niks ’цынкавая-мазь’ з ням. Nichts, назвы, утворанай ад грэч.-лац. onychitis шляхам жартаўлівага збліжэння з nicht (s) ’нічога’ (Варш. сл., 391; Махэк₂, 399).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

калёсны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да калёс, прызначаны для іх. Калёсны скрып. Калёсная мазь. // Заняты вырабам калёс. Калёсны цэх. Калёсны майстар. // Прыгодны для язды на калёсах, пракладзены калёсамі (пра дарогу, шлях). Вузкая калёсная дарога ўецца праз малады калгасны сад. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)