целаскла́д, ‑у, М ‑дзе, м.

Будова, формы цела чалавека; фігура. Атлетычны целасклад. Моцны целасклад. // Структура, будова цела жывёл, птушак. Коні розных народ адрозніваюцца целаскладам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Vórspann

n -(e)s, -e

1) уст. перакладны́я ко́ні

2)

nimm ~! — разм. раска́звай [апавяда́й] хутчэ́й!; не цягні́!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

БАГІ́НСКІЯ,

род бел. патомных гутнікаў 17—20 ст. У 17—18 ст. заснавалі шмат гутаў на Чарнігаўшчыне. Канстанцін у 1866 валодаў гутай у в. Яцкуны (да 1866 маёнтак Яшуны) Астравецкага р-на. Рамуальд Іпалітавіч (1934—80) — бел. майстар шкляной скульптуры. Працаваў на шклозаводзе «Нёман» (1957—70), на шклозаводах Расіі, Украіны, Грузіі. Яго работы пераважна анімалістычнага жанру: «Конь-агонь» (1966), «Мядзведзь з бочачкай» (1967), «Ой, вы, коні, мае коні» (1969) і інш.; браты Рамуальда (у т. л. Віктар) — на шклозаводах Украіны. Іван Рамуальдавіч працуе на шклозаводзе «Нёман».

М.М.Яніцкая.

т. 2, с. 207

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

зады́ханы, ‑ая, ‑ае.

Які задыхаўся, пачаў цяжка і часта дыхаць. Маці ўбегла задыханая, перапалоханая. Мележ. Коні, узмыленыя і задыханыя, пяліся ў пастронках, гналі баразну. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замёт, ‑а, М ‑мёце, м.

Абл. Агароджа з тонкага бярвення, закладзенага ў шулы. Панурыя гнядыя коні выйшлі за вароты і стаялі доўга ля замёта. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

храбусце́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. храбусцець, а таксама гукі гэтага дзеяння. Спалоханыя коні рванулі, і задняе кола з храбусценнем пераехала скінутаму [хлопцу] руку. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

змясі́ць сов.

1. (тесто) перемеси́ть, смеси́ть;

2. разг. истопта́ть;

~сі́лі ко́ні луг — истопта́ли ло́шади луг;

3. прост. жесто́ко изби́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фы́ркаць несов., прям., перен. фы́ркать;

ко́ні ~каюць — ло́шади фы́ркают;

нездаво́лена ф. на каго́-не́будзь — недово́льно фы́ркать на кого́-л.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

здаво́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

Разм. Тое, што і задаволіцца. Па ўсім палетку пасвіліся коні. Але яны ўжо здаволіліся добрай пашай і ляніва грызлі канюшыну. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дакаці́ць, ‑качу, ‑коціш, ‑коціць; заг. дакаці; зак.

1. што. Коцячы, перамясціць да якога‑н. месца. Дакаціць бервяно да плота. Дакаціць кола да кузні.

2. Разм. Хутка даехаць куды‑н. Дакацілі на машыне да горада. // Хутка давезці каго‑н. куды‑н. У вуліцы коні і людзі пачулі сябе весялей; коні, здаецца, без Ігнатавых лейцаў, самі .. дакацілі да доўгай і шырокай, са святлом у вокнах будыніны вакзала. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)