Каржа́віць, каржэць ’пакрыцца брудам, граззю’ (Др.-Падб., Гарэц.), параўн. рус. каржевинажалезны нагар, акаліна’, да іржа (гл.) з прэфіксам ко- (Фасмер, 2, 198).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ра́хва, рі́хва, ря́хважалезны абруч на калясе воза’, ’прыстасаванне для ўмацавання спіц у колах’ (Лексика Пол., Сл. Брэс.), ра́фа ’тс’ (Лексика Пол.). Гл. рэхва.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

żelazny

żelazn|y

жалезны;

ruda ~a — жалезная руда;

blacha ~a — ліставое жалеза;

mika ~a мін. жалезная слюда;

kolej ~a — чыгунка;

wiek ~y — жалезны век;

~a konieczność — крайняя неабходнасць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

атаксі́т

(ад гр. ataksia = бязладдзе)

жалезны метэарыт, які змяшчае звыш 13% нікелю і складаецца з дробназярністай сумесі мінералаў камасіту і тэніту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

піры́т

(гр. pyrites = абпалены агнём)

мінерал класа парсульфідаў жоўтага колеру ў выглядзе зярністых мас з металічным бляскам; серны або жалезны калчадан.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АШО́Т II Жалезны

(?—928),

армянскі цар [914—928]. З дынастыі Багратыдаў. Вёў упартую барацьбу супраць арабаў, якія спрабавалі ліквідаваць незалежнасць Арменіі, за што і празваны Жалезным. У 921 разбіў араб. армію на беразе воз. Севан і вызваліў ад арабаў б.ч. Арменіі. У 922 халіф вымушаны быў прызнаць Ашота II уладаром Арменіі.

т. 2, с. 170

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ме́сціцца, мешчуся, месцішся, месціцца; незак.

Тое, што і мясціцца (у 1, 3 знач.). У невялічкім пакойчыку .. месціліся жалезны ложак на сетцы, маленькі столік з люстэркам і этажэрка, застаўленая кнігамі. Рамановіч. Перастала біцца вялікае сэрца [пісьменніка], сэрца, у якім месціўся цэлы свет. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

камі́н, ‑а, м.

1. Пакаёвая печ малой цеплаёмкасці з адкрытай шырокай топкай пры падлозе. Граф узяў жалезны кіёчак і біў вуг[о]лле ў каміне. Гарэцкі. У замку ціш, і языкаты агонь коміна ліжа дровы. Вялюгін.

2. Электрычны або газавы прыбор для абагрэву пакоя.

[Ад грэч. kaminos — печ.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэ́нцік, ‑а, м.

Памянш. да прэнт; маленькі прэнт. Майстар зноў палез у кішэню і выняў адтуль маленькі жалезны круглячок таўшчынёю з яго мезены палец і сантыметраў чатыры ў даўжыню. — Вось табе звычайны прэнцік... А з яго, мяркуем, трэба нам зрабіць утулку. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трактар □ сталёвы конь, стальны конь, жалезны конь

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)