Паз ’выемка ў якой-н. дэталі, куды ўстаўляецца выступ другой дэталі; вузкая доўгая шчыліна паміж няшчыльна прыгнанымі бярвёнамі, брусамі, плітамі і пад.’ Рус. паз, укр. паз, ст.-рус. пазъ, польск. paz, чэш. paz (з рус. — Махэк, 439), славен. pȃz. Праслав. pazъ. Роднаснае грэч. πήγνῡμι ’убіваю’, лац. pango ’упэўніваю’ і ням. fugen, fōgjan ’злучыць, прыспасобіць’ ст.-в.-ням. fuoga ’паз’ (гл. Фасмер, 3, 185; там жа і інш. літ-ра).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сучле́ніцца, ‑ніцца; зак.

1. Кніжн. Злучыцца, аб’яднацца (пра часткі чаго‑н.).

2. Змацавацца (пра часткі, дэталі, секцыі чаго‑н.).

3. Змацавацца рухомым або паўрухомым злучэннем (пра косці, храсткі).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вушко́ ’ямка ў печы, збоку, для попелу, гарачага вуголля’ (Шушк., 156). Да ву́ха, памянш. форма для абазначэння дэталі печы на падставе метафары «ўваход у печ — галава».

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абло́м, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. абламваць — абламаць і стан паводле знач. дзеясл. абломвацца — абламацца.

2. Месца пералому.

3. Профіль, разрэз архітэктурнай дэталі. Просталінейныя абломы. Крывалінейныя абломы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самахо́д, ‑а і ‑у, М ‑дзе, м.

1. ‑у. Спец. Механічная падача разца або дэталі ў металарэзных станках.

2. ‑а. Назва некаторых машын і транспартных сродкаў са сваёй цягай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрако́та, ‑ы, ДМ ‑коце, ж.

1. Абпаленая высакаякасная каляровая ганчарная гліна. Статуэтка з тэракоты.

2. Абпаленыя непаліваныя керамічныя вырабы (абліцовачныя пліткі, дэталі для архітэктурнай аздобы, посуд і пад.).

[Іт. terra cotta — абпаленая зямля.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штангенцы́ркуль, ‑я, м.

Інструмент для лінейных вымярэнняў невялікіх дэталей, вырабаў. Адразу ж адключыў другі станок — на вока заўважана, што дэталі пайшлі бракованыя. Замераў штангенцыркулем — ажно пяць рэгулятараў запароў. Мыслівец.

[Ням. Stangenzirkel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

element, ~u

м.

1. элемент;

2. дэталь;

~y maszyn — дэталі машын

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

unconsidered [ˌʌnkənˈsɪdəd] adj. fml

1. неабду́маны, непраду́маны;

an unconsidered remark непраду́маная заўва́га

2. пакі́нуты без ува́гі, неразгле́джаны;

The details were left unconsidered. Дэталі пакінулі без разгляду.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Газы́нка ’лямпа’ (Сцяшк.). Таго ж паходжання, што і газні́к, газні́ца (гл.), г. зн. звязана са словам га́за (гл.). Але дэталі ўтварэння гэтага слова невядомыя, таму яго гісторыя застаецца незразумелай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)