Енчыць некаторы час. [Маці] паенчыла, пастагнала з тыдзень і згарэла, як свечка.Грахоўскі.Ладымер з’явіўся дадому сам не свой. Ён пастагнаў у сенцах, паенчыў, пабедаваў і падаўся ў хату.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папалу́днаваць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак.
Тое, што і паабедаць. [Зося:] — Вы, можа, пойдзеце ды папалуднуеце, калі вам не выпадала сёння паснедаць?Паслядовіч.// З’есці полудзень (у 3 знач.). [Хаўруснікі] прыехалі .. надвечар, і кожны пабег дадому папалуднаваць.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разм. Вельмі доўга ждаць; стаміцца ад доўгага чакання. — Толькі — каб хутчэй дадому, прасіся! Скажы: і так заждаліся, збалеліся душою!.. Брацікі, сястрычкі ждуць не даждуцца.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
«ГУ́СІ-ЛЕ́БЕДЗІ»,
бел.нар. гульня. Удзельнікі выбіраюць кіраўніка — «гусіную маці» і дзеляцца на 2 групы — «гусей» і «ваўкоў». «Маці» садзіцца на лаўку, «гусі» становяцца на процілеглым баку, «ваўкі» — у цэнтры. «Маці» кліча «гусей»: «Гусі, дадому!». Тыя пытаюцца: «А што дома?». «Маці»: «Піці і есці, але ж ваўкі дзесьці!». «Гусі»: «А што ім рабіць?». «Ваўкі»: «Гусей лавіць». «Маці» камандуе: «Шэры, белы, валахаты, уцякайце ўсе дахаты». «Гусі» бягуць да яе, а «ваўкі» іх ловяць. Гульня працягваецца, пакуль «ваўкі» не пераловяць усіх «гусей», пасля мяняюцца ролямі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
КУРБАНСАХА́ТАЎ Курбандурды
(5.9.1919, в. Караяб Марыйскай вобл., Туркменістан — 25.2.1992),
туркменскі пісьменнік. Нар. пісьменнік Туркменістана (1990). Скончыў Туркменскі пед.ін-т (Ашхабад, 1941). У зб-ках аповесцей і апавяданняў «Сурай» (1955), «Сэрца — не камень» (1958), «Сорак манет» (1961), «Родны чалавек» (1965), рамане «Тойлы Мерген» (1970) жыццё і праблемы туркм. вёскі, вясковай інтэлігенцыі. Аўтар зб-каў вершаў «Салдат вярнуўся дадому» (1947), «Сад садоў» (1962), п’ес «Ханг» (1966), «Непралітая кроў» (1968), кінасцэнарыяў. На бел. мову асобныя творы К. пераклаў М.Гіль.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Héimfahrt
f - пае́здка дамо́ў, вярта́нне, даро́га наза́д
die ~ ántreten* — адпраўля́цца на радзі́му, выпраўля́цца (у даро́гу) дадо́му
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
млі́ва, ‑а, н.
1.Дзеяннепаводледзеясл. малоць (у 1 знач.).
2. Змолатае збожжа, прадукт памолу. Прылёгшы на мліве Гарачым, дадому Вяртаемся ў поўнач Дарогай знаёмай.Танк.З расчыненых дзвярэй ветрака патыхае свежым млівам.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскры́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Шырока распасцерці ў бакі (крылы, рукі). Крыкнуў Саша: — Мы сваім дадому ходам! Кіньма снасці з апранахай у чаўне. Ён раскрыліў рукі, сонцам паліваны човен пырскамі і ветрам абдало.Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упу́дзіцца, ‑дзіцца; зак.
Разм. Спудзіцца (пра коней). [Ячны:] — Кабыла ў.. [Цупрона] была наравістая. Упудзілася раз і панясла з Сымонавай гары.Брыль.Вяртаючыся дадому, Лісавета не села на воз, баючыся, што Ступае зноў упудзіцца і разнясе яе.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакрыча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
1. Крычаць некаторы час. Халуста пакрычаў яшчэ трохі і пасунуўся дадому.Чарнышэвіч.
2. Пасварыцца, насварыцца на каго‑н. «На мяне.. [сакратар] дужа не пакрычыць. Нораў свой дома хай паказвае», — падумаў Язэп.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)