або́знік, ‑а, м.

Возчык у абозе; вазак, фурман. Абознікі ішлі па гразі вуліцы побач са змучанымі, стомленымі коньмі. Галавач. Абознікі лаяліся і пагражалі шафёрам пугамі. Шамякін. // Разм. Ваеннаслужачы абозу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хво́расць, ‑і, ж.

Разм. Хвароба, недамаганне, хваравіты стан. Хворасць у дзеда з гадамі не прайшла, а большала. Сачанка. У Мікалаеўшчыне розныя рэўматычныя хворасці выганялі з дапамогай мясцовай гразі. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́пратаць ’прыбраць, памыць, падмесці’ (Касп., Дзмітр., Шн., 1); ’збіць’ (Нас.); ’ачысціць студню ад гразі, хлеў ад гною і г. д.’ (Бір. Дзярж.). Гл. пратаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

агу́льна, прысл.

1. У агульных рысах, без падрабязнасцей і дэталей.

2. Усё адразу, цалкам. Было так цёмна, прытульна, У гразі-балоце ўсё агульна: печ, як столь, і сцены, лавы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мача́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Вехаць для змывання гразі. Мыць плечы мачалкай. □ Юрка даў Люсі мачалку, другой узброіўся сам, і яны ўдваіх пачалі шараваць бітоны. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распаце́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які распацеў, спацелы. [Музыканты] выходзілі за кулісы, і распацелыя ад танцаў хлопцы падносілі ім па шклянцы гарэлкі. Прокша. [Старшыня] накінуў на распацелую спіну скарэлы ад гразі шынель. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чвя́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. Утвараць гукі, характэрныя для хадзьбы па гразі.

2. Ісці па чым-н. мокрым, гразкім, утвараючы характэрныя гукі.

3. Тое, што і чаўкаць (у 1 знач.).

4. Па́даць, утвараючы глухі, мяккі гук.

|| аднакр. чвя́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1, 3 і 4 знач.).

|| наз. чвя́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

шлёпаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго (што), па чым і чым. Удараць, стукаць чым-н. мяккім, плоскім.

Ш. па руцэ.

Ш. вёсламі па вадзе.

Ш. басаножкамі.

2. Тое, што і шлёпацца (разм.).

Ш. у гразь.

3. Ісці, хадзіць, крочыць (разм.).

Ш. па гразі.

|| аднакр. шлёпнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1 і 2 знач.).

|| наз. шлёпанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

капарну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

Абл. Капнуць. «А што, каб гэтай гразі нацягаць на поле, — думаў, ходзячы тут, Лабановіч. — Поле ж пустое: капарні нагою — і жоўтага пяску дастанеш». Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гру́знуць insinken* vi (s), stcken bliben* vi (s);

калёсы гру́знуць у гразі́ die Räder snken in den Schlamm ein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)