ты, цябе́, табе́, цябе́, табо́й і -о́ю, аб табе́; займ.асаб. 2 ас.адз.
1.Ужыв. пры звароце да блізкай, знаёмай асобы або пры грубым, фамільярным звароце.
Куды ты паедзеш?
2. Выкарыстоўваецца для абагульненага абазначэння чалавека наогул (разм.).
Калі ты гаспадар, то глядзі гаспадарку.
3.у знач.часц.табе́. Выкарыстоўваецца для выказвання прыкрасці, расчаравання, пагрозы і пад.
Гэта табе так не пройдзе.
4. У спалучэнні з выклічнікамі ўжыв. для ўзмацнення экспрэсіўнасці выказвання.
Ах ты, дурань!
◊
А што ты думаеш (разм.) — а чаму б і не зрабіць.
На тыз кім — (быць) у такіх адносінах, калі пры звароце адзін да аднаго гавораць «ты».
Ух ты! — выкарыстоўваецца пры выказванні здзіўлення, захаплення і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падцкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; ‑куём, ‑куяце; зак., кагонакаго-што, здадан.сказам і без дап.
Тое, што і нацкаваць. Падцкаваць на нядобры ўчынак. □ З палаючымі вачыма .. па балоце хадзіў Мікола з самадз[елка]вай стрэльбай, набітай кулямі... — Стрэльні, Мікола! Падцкуй! — Ой, глядзі, брат?! Як стрэльнуць, дык і свету не ўбачыш!Нікановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацвісці́, ‑цвіце; зак.
1. Зацвісці, пакрыцца цвіллю — пра ўсё, многае. — Бабка, глядзі, хлеб пацвіў! — у сваю чаргу паказваю я зеленаватую цвіль на .. скарынцы.Каліна.
2. Цвісці некаторы час (пра кветкі, дрэвы і пад.). — Пра атаву напомніць прасіла?.. — Голас дзеда цячэ ў цемнаце. — Маладую даўно пакасілі, А старая... Няхай пацвіце!Янішчыц.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суравы́, ‑ая, ‑ое.
1. Грубы, нябелены (пра тканіну, ніткі і пад.). Мех быў новы, з суравога палатна.Пташнікаў.// Зроблены з грубай нябеленай тканіны. Суравы абрус. □ На дварэ днела; шэрае святло прабівалася ў .. пакой [Наталі] праз шчыльную суравую фіранку.Гартны.
2.Абл. Сыры. [Антось:] — Вось глядзі: агуркі суравыя і маласольныя — колькі хочаш.Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цы́цка, ‑і, ДМ ‑ццы; Рмн. ‑цак; ж.
Разм.
1. Грудзі жанчыны. [Старая:] — А ты глядзі — малая ўстане ды цыцкі папросіць...Брыль.— Вось бачыце, якое .. [дзіця]? — стаяла на сваім гаспадыня. — Ёй дай матчыну цыцку.Новікаў.
2. Сасок у млекакормячых. Цыцкі ў каровы патрэскаліся. □ Пасля, сумуючы па цыццы, У адным капаліся [парасяты] карытцы.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
áufpassen
vi быць ува́жлівым
pass auf! — глядзі́!
2) (aufA) сачы́ць, назіра́ць (за кім-н.); быць пі́льным
passt auf! — ува́га!, асцяро́жна!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
дур, ‑у, м.
Разм.
1. Бесталковыя ўчынкі, капрызы. — Дараваць сабе не магу, нашто я тады чытала табе свой верш. Ну, але ты глядзі на гэта, як на дзіцячую забаўку — проста дурная была. Цяпер дур гэты ў мяне прайшоў.Колас.
2. Зацямненне свядомасці, адурэнне. Дур найшоў на чалавека.
•••
Выбіць дур з галавыгл. выбіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лайда́к, ‑а, м.
Разм.неадабр. Бяздзейны, варты пагарды чалавек; лодар, гультай. — Лёс .. [Гузоўскай] склаўся не зусім удала: муж — п’яніца, лайдак і дармаед.Скрыган.[Кустрэй:] — Ты глядзі, лайдак, калі яшчэ пусціш быка ў мой авёс, то я з цябе юху спушчу!Колас.— Ах ты, лайдак! Ах, вуж печаны! — на ўсю загарадзь грозіць баба Алімпа.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папяро́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да паперы (у 1 знач.). Папяровая фабрыка. □ На папяровы камбінат Вязуць драўніну людзі...Кляўко.// Зроблены з паперы. Папяровыя кветкі.
2.перан. Які не ажыццяўляецца на справе, існуе толькі на паперы. — Паперкі захацелася? — жорстка сказаў Алесь. — Ведаеш, дзе б ты апынуўся са сваёй папяровай воляй? Глядзі...Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hustle2[ˈhʌsl]v.
1. таўчы́, піха́ць, пхаць, цясні́ць
2. прымуша́ць, падганя́ць, прыспе́шваць
3.infml гандлява́ць з-пад крыса́ (наркотыкамі, спіртным і да т.п.)