бел. жывапісец. Засл. дз. маст. Беларусі (1981). Скончыў Мінскае маст. вучылішча (1954), Бел.тэатр.-маст.ін-т (1960, вучыўся ў В.Волкава, У.Сухаверхава, В.Цвіркі). Працуе ў галіне станковага і манум. жывапісу. Аўтар тэматычных карцін, пейзажаў: «Вясна. Порт» (1963), «Вечная памяць» (1965), «Лясное возера» (1969), «Белыя коні» (1972), «Асеннія далячыні» (1978), «Дзявочы гай» (1979); мазаічных пано «Карагод» (1968) і «Каруначніцы» (1974, абодва з М.Казакевічам) і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ледало́м, ‑а і ‑у, м.
1.‑у. Тое, што і ледаход. Спяшалася вясна. Бухаў за дзвінскімі перакатамі .. ледалом.Лукша.
2.‑а. Тое, што і ледарэз (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дазваля́цца, ‑яецца; незак.
1.безас. Быць дазволеным. Курыць не дазваляецца. □ Вясна. Дазваляецца чытачу маляваць вясну па свайму густу.Бядуля.
2.Зал.да дазваляць (гл. дазволіць у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сухо́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Хворы на сухоты. Стаяў мокры, відаць, сухотны, італьянец, прадаваў з латка гіпсавых напалеонаў.Караткевіч./узнач.наз.сухо́тны, ‑ага, м.; сухо́тная, ‑ай, ж.Вясна для сухотных — не радасць, Вясна для сухотных — праверка.Жычка.
2. Такі, што бывае пры сухотах. Сухотны кашаль. □ Дзве слязінкі ўпалі На матчыну скронь, На сухотнае ўпалі аблічча...Трус.Твар вельмі бледны, малочна-белы, толькі на скулах ружавеюць дзве плямы сухотнага румянцу.Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абагрэ́ць, ‑грэю, ‑грэеш, ‑грэе; зак., каго-што.
Зрабіць цёплым, сагрэць што‑н. Абагрэць рукі. □ Сёння я незвычайна радасны, Ну, не хлопец — усмешка адна: Цеплынёю дваццаціградуснай Абагрэла мяне вясна.Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сяго́летніісёлетні, ‑яя, ‑яе.
Гэтага года. Сяголетняя вясна. Сёлетні ўраджай. □ Між сяголетніх ліп і бяроз Праязджае са збожжам абоз.Астрэйка.Сёлетнім сухім летам гародчык-глінішча амаль апусцеў.Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Про́весна ў выразе на про́весні ’на прадвесні’ (ТС). З про- і вясна або з праве́сне (гл.), дзе канчатак М. скл. быў заменены на канчатак Н. скл. па аналогіі з наз. ж. р. на ‑а.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
невыка́зны, ‑ая, ‑ае.
Такі, што цяжка або немагчыма выказаць, перадаць словамі. Усюды зялёная, сонечная вясна, усюды — хараство, прыгажосць невыказная.Сачанка.Другі раз у гэтым верасні я адчуў невыказную радасць.Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БАКШЭ́ЕЎ Васіль Мікалаевіч
(24.12.1862, Масква — 28.9.1958),
рускі мастак. Нар. мастак СССР (1956), акад.АМСССР (1947). Вучыўся ў Маскоўскім вучылішчы жывапісу, скульптуры і дойлідства (1878—88) у У.Макоўскага, А.Саўрасава, В.Паленава; выкладаў там жа (1894—1918). Перасоўнік. У традыцыях рус.рэаліст. жывапісу стварыў шэраг жанравых карцін («Дзяўчына корміць галубоў», 1887; «Проза жыцця», 1892—93, і інш.) і лірычных пейзажаў («Блакітная вясна», 1930; «Вясна прыйшла», 1943). Дзярж. прэмія СССР 1943. У Нац.маст. музеі Беларусі карціны: «На параду», 1892; «Вечар ранняй вясны», 1918; «Сцежка», 1938, і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ніво́дны, ніводнага, займ.адмоўны.
Ні адзін. Як толькі пачалася вясна, ніводнага не было дожджыку.Колас.Васіль маўчаў, не абзываўся ніводным словам.Лынькоў.Усё неба зацягнула хмарамі, не відаць ніводнай зоркі.Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)