велічыня́, ‑і; мн. велічыні, ‑чынь; ж.

1. Памер, аб’ём, працягласць чаго‑н. Стол сярэдняй велічыні. □ Знадворку.. хата сапраўды мела.. прыстойны выгляд і нават сярод іншых вызначалася сваёй велічынёй і свежасцю. Зарэцкі. Звер гэты быў незвычайнае велічыні. Колас.

2. Колькасць чаго‑н.; сума; лік. Велічыня зарплаты. Велічыня асігнаванняў.

3. Спец. Усё тое, што можна вымераць, злічыць. Пастаянная велічыня. Зменная велічыня. Натуральная велічыня. Абсалютная велічыня.

4. перан. Пра што‑н. выдатнае ў тых ці іншых адносінах. Джордж Лоўрэнс у гэты час быў даволі прыкметнай велічынёй сярод чыкагскіх мастакоў. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

безотноси́тельно нареч.

1. безадно́сна;

2. (независимо) незале́жна;

безотноси́тельно к величине́ и ве́су незале́жна ад велічыні́ і вагі́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падабе́нства, -а, н.

1. Што-н. падобнае на што-н., з чым-н., наяўнасць агульных ці падобных рыс.

П. характараў.

2. Падобнасць, блізкасць, абумоўленая агульнасцю паходжання.

П. моў.

3. У геаметрыі: тоеснасць формы пры адрозненні велічыні.

П. двух трохвугольнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спектр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Сукупнасць усіх значэнняў якой-н. велічыні, што характарызуе сістэму або працэс.

Аптычны с.

2. Сукупнасць колеравых палос, якія атрымліваюцца пры праходжанні промня праз праламляльнае асяроддзе.

Сонечны с.

|| прым. спектра́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бо́льшыцца, ‑шыцца; незак.

Станавіцца большым па колькасці, аб’ёме, велічыні. Здавалася, на вачах вырасталі з-пад снегу і большыліся чорныя праталіны зямлі. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

размернасць,

выраз, які паказвае сувязь вытворнай фізічнай велічыні з іншымі велічынямі.

т. 13, с. 261

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мікраскапі́чны, -ая, -ае.

1. Зроблены, даследаваны пры дапамозе мікраскопа.

М. аналіз.

2. Вельмі малы, які можна ўбачыць толькі пад мікраскопам.

Мікраскапічныя клеткі.

3. перан. Вельмі маленькі, нязначны па велічыні, памерах.

Мікраскапічная дэталь.

|| наз. мікраскапі́чнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кало́с, -а, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

1. Статуя, збудаванне велізарных памераў.

К.

Радоскі.

2. перан. Пра каго-, што-н. грандыёзнае па сваёй велічыні, значнасці.

К. навукі.

◊

Калос на гліняных нагах — пра што-н. з выгляду велічнае, але слабае, гатовае разваліцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ВО́ЗНІК

(лац. Auriga),

сузор’е Паўн. паўшар’я неба. Найб. яркая зорка Капэла (α Возніка) 0,1 візуальнай зорнай велічыні, 90 зорак ярчэй 6-й зорнай велічыні. У сузор’і ёсць падвойныя зоркі, зорныя скопішчы. На тэр. Беларусі відаць увесь год. Гл. Зорнае неба.

т. 4, с. 255

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

калькуля́цыя

(лац. calculatio)

вылічэнне сабекошту прадукцыі, велічыні выдаткаў і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)