катаніза́цыя

(ад фр. coton = бавоўна)

перапрацоўка лубянога валакна (ільну, канапель і інш.) у катанін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Руцня́ ’жменя вытрапанай і ачышчанай пянькі’, ру́цня ’жменя ільнянога валакна’ (Сл. ПЗБ), руцэ́нька ’жменя ачышчанага і вычасанага лёну’ (Нас.). Да рука (гл.), параўн. ру́чка ’мера вытрапанага лёну ў адну жменю’ (Сцяшк. Сл.), відаць, пад уплывам цокання.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шта́пель

(ням. Stapel)

тканіна са штучнага валакна, блізкага па даўжыні да баваўняных або шарсцяных валокнаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ЛАКАДЫ́ЎСКІЯ АСТРАВЫ́,

група з 27 каралавых атолаў у Аравійскім м.; у складзе Індыі (саюзная тэр. Лакшадвіп). Пл. 28 км​2. Выш. 3—4 м. Лагуны. Клімат субэкватарыяльны, мусонны. Ападкаў каля 1700 мм за год. Вырошчваюць какосавыя пальмы. Вываз валакна какосавых пальмаў, копры, панцыраў чарапах. Рыбалоўства, здабыча марскога звера.

т. 9, с. 104

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ку́жаль, ‑ю, м.

1. Валакно ачэсанага лёну. Сядзелі за прасніцамі жанкі, прадучы кужаль і кудзелю. Васілевіч. // Ніткі з такога валакна. Кужаль Маланка снавала, Цэўкі сукала і ткала. Купала.

2. Палатно з такіх нітак. Кужаль і шоўк вытыкаюць варштаты Для прыгажэйшых у свеце ўбораў. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перло́н

(ням. Perlon)

прынятая ў Германіі назва сінтэтычнага валакна і тканіны, якое ў нас называюць капронам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

◎ Пачу́ркі, пачу́ркы, поцёркы Скручаныя вузлы на крутой нітцы’ (Уладз.). З польск. сілез. paczury ’адходы валакна пры першым часанні жмені льну з боку галовак’, якое з *pacz‑y параўн. маз. paczewie ’кастрыца’. Далей няясна. Лексема поцёркы — у выніку падабенства з пацеркамі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ро́ўніца ’равеснік, раўня’ (ТСБМ; маладз., Янк. Мат.; ушац., Нар. лекс.), ’злёгку скручаная пасма валакна, з якой вырабляецца пража’ (ТСБМ), ’плоскасць, роўнасць, пласкаватасць’ (Байк. і Некр.), ро́ўніца/ру́ніца ’раўніна’ (дзятл., Жыв. сл.). Рус. алан., смал., варон. ро́вница ’аднагодак’. Бел.-рус. ізалекса. Да роўны (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тэрыле́н

(англ. terylene)

назва ў Англіі сінтэтычнага валакна і тканіны з яго, якія на Беларусі называюцца лаўсанам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эна́нт

(гр. enantios = процілеглы)

разнавіднасць сінтэтычнага валакна з поліамідаў, выкарыстоўваецца для вырабу корду, электраізаляцыйных матэрыялаў, тэкстыльных вырабаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)