закарэ́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які засох, зацвярдзеў, ператварыўся ў корку. Закарэлая гразь. □ Там, дзе ногі былі прабіты і абадраны аб .. карчы, .. тырчэлі гузы закарэлай крыві. Чорны.

2. Пакрыты засохлай граззю, кроўю і пад.; карэлы, брудны. Закарэлыя анучы. Закарэлы бінт. □ [Даніла] падаў Язэпу закарэлую чорную руку. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падзёншчына, ‑ы, ж.

Падзённая работа. Жывучы ў Сілцах, Рыгор заўсёды хадзіў чорны і брудны, цяжка і многа працаваў, і на падзёншчыне, і за балагола. Гартны. Праз некалькі дзён пасля нашай размовы з бацькам, неяк вярнуўшыся з падзёншчыны дадому, я застаў там брата Пятра. Сяргейчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ма́заны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад мазаць (у 1 і 2 знач.).

2. у знач. прым. Брудны, запэцканы.

3. у знач. прым. Глінабітны. К вечару паабапал замігцелі ў кучаравых вішнёвых садках белыя мазаныя хаты. Б. Стральцоў.

•••

Адным мірам мазаны — пра людзей з аднолькавымі адмоўнымі ўласцівасцямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

slimy

[slaɪmi]

adj.

1) мулава́ты, гле́істы

2) сьлі́зісты, вя́зкі, ліпу́чы

3) бру́дны

4) Figur. лісьлі́вы, падлі́зьлівы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

messy

[ˈmesi]

adj.

1) у непара́дку, непрыбра́ны (напр. стол)

2) запэ́цканы, бру́дны

messy hands — бру́дныя ру́кі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

◎ Каржэ́й ’вельмі закарэлы, брудны’ (З нар. сл.), да корж (гл.). Суфікс ‑эй утварае некалькі тыпаў назоўнікаў, у тым ліку ад прыметнікаў і назоўнікаў (прасл. ‑ejь) (SP, 1, 87).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

muddy

[ˈmʌdi]

1.

adj.

1) гра́зкі

muddy road — гра́зкая даро́га

2) бру́дны, нячы́сты; каламу́тны

a muddy color — бру́дны ко́лер

muddy water — каламу́тная вада́

3) памутне́лы, няя́сны (пра ро́зум, ду́мкі)

2.

v.

1) апы́рскаць (-ца) гразёю

2) каламу́ціць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Бру́дэр ’няпэўны чалавек’, бру́дэрка ’сатаварышка; жанчына дрэнных паводзін’ (Нас.). З ням. Bruder ’брат’ (аргатычнае слова?). Таго ж паходжання і бру́дэр ’брудны, неахайны’, бру́дэрка ’брудная, неахайная’, якія асацыіраваліся з бруд.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

запэ́цкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. у што, чым і без дап. Забрудзіцца, вымазацца. Запэцкацца чарнілам. □ Вучні запэцкаліся ў смалу і гразь. Скрыпка.

2. перан. Зняславіць сябе ганебным учынкам. — Каму помсціць? Табе? Ты нават гэтага не варты, Мікола! Запэцкаешся аб цябе. Брудны ты з галавы да ног. Шашкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кару́злік 1 ’невялікага росту, слабы чалавек’ (Касп., Бяльк.), ’недаростак’ (Нар. сл.), ’каравы, мізэрны’ (Гарэц.). Гл. карузлы 1. Дэмінутыўны суфікс ‑ік падкрэслівае пеяратыўнае значэнне.

Кару́злік 2 ’неахайны, брудны’. Гл. карузлы 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)