паско́рыцца, ‑рыцца; зак.
1. Стаць больш хуткім. Рух поезда паскорыўся. □ У нашы дні нябачана паскорыўся бег часу. «Полымя». А пры павелічэнні хуткасці цягніка што атрымаецца? Тое ж самае — паскорыцца перавоз грузаў. Шыловіч.
2. Наступіць хутчэй, чым думалася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пата́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Тое, што і падтакваць. Афіцэр слухаў, патакваў. Лынькоў. Апусціўшы казырок кепкі ад сонца на самы нос, ён пабліскваў з цянёчку хітрымі вачыма і часта патакваў расказчыку: «ага!», «а як жа!..» Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плёхнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Тое, што і плюхнуць. І за кустамі зноў плёхнула вада, нібы нехта ступіў нагой у лужыну. Галавач. Мікола плёхнуў вадой на твар, выцерся краем сарочкі і з поўнымі біклагамі рушыў назад. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перады́х, ‑у, м.
Разм. Тое, што і перадышка. Аднак тут у гаворку ўступаецца Чарнушка. — Дай ты чалавеку перадых. Мележ. Потым Цапка нешта нібы скаланула, ён загаварыў хутка, амаль без перадыху. Сачанка. [Дождж] усё лета хвошча без перадыху. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
басано́гі, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і босы. За рыбакамі, як гракі за аратым, спяшаюцца басаногія хлапчукі. В. Вольскі. / у перан. ужыв. На момант заплюшчваю вочы і бачу сваё басаногае дзяцінства: бачу яго не вачамі, а думкамі. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баці́нкі, ‑нак; адз. бацінак, ‑нка, м.
Тое, што і чаравікі. Ірваныя бацінкі на босую нагу больш за ўсё іншае гаварылі, што ён з далёкай дарогі... Брыль. Косцік за вясну збіў бацінкі, а Валі туфлі цесныя зрабіліся. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
буды́ніна, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і будынак. Здалёк хатка здаецца досыць паважнай будынінай, і гэтую паважнасць ёй надае высока паднятая стромкая саламяная страха. Колас. Рэстаран — блізка ля цэнтра. Гэта белая цагляная будыніна ў адзін паверх. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бурлі́цца, ‑ліцца; незак.
Тое, што і бурліць. На рэчках на вашых Бурліліся б воды, Каб плавалі з крыкам Гусей карагоды. Русак. У добрых ленінскіх вачах Іскрынкай радасць усплывала; Відаць, што ў сэрцы Ільіча Надзей бурлілася навала. Шушкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
быльнёг, ‑нягу, м.
Тое, што і быльнік. На агароджы, на бадай што голых ужо вішнях, на прыдарожным быльнягу вісела павуцінне «бабінага лета». Шамякін. Там [на пустцы] нават трава людская не расце. Адзін сівец з быльнягом толькі раскашуюцца ўлетку. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кармі́лец, ‑льца, м.
Тое, што і карміцель. Сын жа быў сям’і апораю і кармільцам быў адзін, Працаваць хадзіў на фабрыку. Танк. Рабочы пасёлак туліўся ля невялікага цвікавага завода, які быў кармільцам усіх, хто жыў у пасёлку. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)