палані́зм, ‑у, м.

Слова або выраз, запазычаныя з польскай мовы. У сучаснай беларускай літаратурнай мове параўнаўча невялікая колькасць паланізмаў, г. зн. слоў, запазычаных з польскай мовы. Юргелевіч.

[Ад новілац. polonus — польскі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панатраса́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Трасучы, здабыць вялікую колькасць чаго‑н. Панатрасаць груш.

2. Натрэсці чаго‑н. у многіх месцах, усюды. Панатрасаць саломы на зямлю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паадклада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Адкласці вялікую колькасць чаго‑н.; адлажыць адно за другім усё, многае. [Солтыс:] Хай усе паадкладаюць Назад шасты, і пешні, і калкі. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падаўжэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. падаўжаць — падоўжыць; дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. падаўжацца — падоўжыцца.

2. Колькасць, на якую павялічана што‑н. Невялікае падаўжэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

намало́т, ‑у, М ‑лоце, м.

Колькасць намалочанага збожжа. Высокія намалоты пшаніцы. □ Галоўны на малацьбе чалавек — падавальшчык. Які падавальшчык трапіцца, такая будзе і работа, такі і намалот. Сяркоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наме́раць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Адмераць у якой‑н. колькасці. Намераць зямлі. Намераць матэрыі. Намераць жыта.

2. Мераючы, вызначыць колькасць чаго‑н. Намераць дзесяць кіламетраў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́лчышча, ‑а, н.

1. Вельмі вялікае войска (звычайна варожае). Варожае полчышча.

2. звычайна мн. (по́лчышчы, ‑чышч і ‑чышчаў); перан.; каго-чаго. Незлічоная, вялікая колькасць, безліч. Полчышчы камароў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бе́зліч, ‑ы, ж.; ліч.

Незлічонае мноства, вялікая колькасць. Безліч бароў і рачулак, што звоняць бясконца, Цёмным куткам несучы прамяністае сонца. Куляшоў. На небе Зорак безліч зіхацела. Валасевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэбі́т, ‑у, М ‑біце, м.

Колькасць вадкасці (вады, нафты і пад.) або газу, якая даецца прыроднай ці штучнай крыніцай за адзінку часу. Дэбіт артэзіянскага калодзежа. Дэбіт свідравіны.

[Ад фр. débit — збыт, расход.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удо́йнасць, ‑і, ж.

1. Здольнасць жывёлы даваць тую або іншую колькасць малака. Правільны догляд за каровамі амаль удвая павысіў іх удойнасць. «Полымя».

2. Тое, што і удой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)