Verbum

пранасі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -но́сіцца; зак.

1. Прабыць у носцы які-н. час.

Боты пранасіліся доўга.

2. Знасіцца да дзірак.

Пінжак пранасіўся на локцях.

|| незак. прано́швацца, -аецца (да 2 знач.).

прані́злівы, -ая, -ае.

1. Рэзкі на слых.

П. свіст.

Пранізліва (прысл.) крыкнуць.

2. Пра погляд: востры, пільны.

3. Пра вецер, холад, боль і пад.: моцны, рэзкі, які наскрозь пранізвае.

|| наз. прані́злівасць, -і, ж.

прасвіста́ць, -ішчу́, -ішчаш, -і́шча; -ішчы́; зак.

1. Абазвацца свістам, свіснуць.

2. што. Выканаць свістам (якую-н. мелодыю).

П. матыў знаёмай песні.

3. Праляцець са свістам.

Прасвістала куля.

4. Правесці які-н. час свішчучы.

прастагна́ць, -агну́, -о́гнеш, -о́гне; -агні; зак.

1. Абазвацца стогнам.

Хворы голасна прастагнаў.

2. што і без дап. Сказаць са стогнам.

Піць! — прастагнаў ранены.

3. Правесці які-н. час стогнучы.

Хворы ўвесь вечар прастагнаў.

прахадны́, -а́я, -о́е.

Які мае скразны праход, служыць для праходу.

П. двор (таксама перан.: пра месца, куды ўвесь час прыходзяць розныя людзі; неадабр.). Прахадная пешка (шахматная пешка, якая мае магчымасць прайсці ў ферзі).

прыёмны, -ая, -ае.

1. гл. прыняць.

2. Які ўсынавіў каго-н. або ўсыноўлены кімн.

П. бацька.

Прыёмная дачка.

3. у знач. наз. прыёмная, -ай, мн. -ыя, -ых, ж. Пакой для наведвальнікаў.

Прыёмная рэктара.

пры́кры, -ая, -ае.

1. Непрыемны; пакутлівы, цяжкі.

П. дождж.

Прыкрае маўчанне.

2. Які выклікае пачуццё незадавальнення; крыўдны.

П. выпадак.

3. Надакучлівы, нязносны.

П. боль.

4. Прытарны, агідны.

Прыкрая ласкавасць.

|| наз. пры́красць, -і, ж.

прыся́жны, -ая, -ае.

1. Які прыняў прысягу (уст.).

2. перан. Пастаянны, заўсёдны (разм., жарт.).

П. жартаўнік.

○

Суд прысяжных — суд з удзелам выбарных ад насельніцтва асоб, якія выносяць рашэнне аб вінаватасці або невінаватасці падсуднага.

пульс, -у, м.

1. Рытмічны рух сценак артэрый, які выклікаецца дзейнасцю сэрца.

Намацаць п.

2. перан., чаго. Тэмп жыцця, руху чаго-н.

П. грамадскага жыцця.

|| прым. пу́льсавы, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

пу́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Пусты, без расліннасці ўчастак зямлі або пакінуты ўчастак зямлі, які не апрацоўваецца.

Забудаваць пустку дамамі.

2. Пустое, бязлюднае памяшканне.

|| прым. пу́сткавы, -ая, -ае.