змардава́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; зак.

Разм. Змучыцца, знясіліцца. — Заснуць я, сын, тады не магла. Такая мітрэнга ў вёсцы. Бацька дык змардаваўся за дзень, з ног зваліўся. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заўчо́ра, прысл.

На дзень раней, чым учора; два дні таму назад. Над возерам, дзе лес кругом Стаіць, вартуючы прыгорак, Мы ўбачылі рыбацкі дом, Людзьмі пакінуты заўчора. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сенсацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сенсацыі, выклікае сенсацыю. Сенсацыйныя навіны. □ За дзень чутка расплылася на ўсю гімназію, і забойства Юркевіча зрабілася сапраўды сенсацыйным здарэннем. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удо́сыць, прысл.

Разм. Тое, што і удосталь. За чатыры гады вайны Нябёсы ўдосыць нагрэліся. Барадулін. Паспаўшы ўдосыць і на мяккім ложку, яны [дамы] і пачыналі дзень патрошку. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

часо́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць часовага. Пагранічнікі туліліся ў простых сялянскіх хатах.. Безумоўна, гэта было часова. Аднак, новы камандзір не хоча, каб гэтая часовасць цягнулася лішні дзень. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чатырохку́тны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і чатырохвугольны. Мала народу варушылася ў той дзень на чатырохкутнай плошчы. Караткевіч. На вяршыню высокай чатырохкутнай вежы апусціўся бусел. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шалупа́йка, ‑і, ДМ ‑пайцы; Р мн. ‑паек; ж.

Тое, што і шалупіна. — Добры дзень, — адказала гаспадыня, якая якраз даставала з печы чыгун бульбы з шалупайкамі. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́клятый прич. пракля́ты;

будь я про́клят, е́сли… няха́й я бу́ду пракля́ты (няха́й мяне́ пракляну́ць), калі́…;

будь про́клят тот день няха́й бу́дзе пракля́ты той дзень.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

се́рый прям., перен. шэ́ры; (о животных — ещё) сі́вы́;

се́рые глаза́ шэ́рыя во́чы;

се́рый день шэ́ры дзень;

се́рая жизнь шэ́рае жыццё;

се́рый конь сі́вы́ конь.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нараджэ́нне н. Geburt f -;

год нараджэ́ння Gebrtsjahr n -s;

сляпы́ ад нараджэ́ння blind gebren; von Gebrt an blind;

дзень нараджэ́ння Gebrtstag m -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)