трафарэ́тка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.

1. Спец. Дзеянне паводле знач. дзеясл. трафарэціць.

2. Р мн. ‑так. Разм. Тое, што і трафарэт (у 1 знач.).

3. Р мн. ‑так. Спец. Пэндзаль, якім малююць па трафарэце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тыту́н, ‑у, м.

Тое, што і тытунь. Дзед сядзеў на лаўцы каля печы. У пячурцы ляжаў яго капшук з тытуном і крэсіва. Колас. Тадэўчык устае, папраўляе вогнішча, напіхае зноў тытуну ў люльку і дзівіцца. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удаскана́ленне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. удасканаліць і удасканаліцца.

2. Тое, што ўзнікла ў выніку такога дзеяння. Рацыяналізатарскія ўдасканаленні. □ Аляксееў, адпачыўшы, збіраўся пазнаёміцца з матэрыяламі аб удасканаленнях, якія ўвялі гаркаўчане ў вагранках. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удо́ўжкі, прысл.

Тое, што і удоўж (у 1 знач.). Па свеце і ўдоўжкі, і ўшыр Шчаслівая слава пайшла. Купала. Вось звіць бы пугу ўдоўжкі на вярсту — Яна страляла б, як пярун з-пад хмары! Астапенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

халі́ф, ‑а, м.

Гіст. Тытул вярхоўнага духоўнага і свецкага правіцеля мусульман, які меў уладу ў шэрагу краін мусульманскага Усходу. // Асоба, якая мела гэты тытул.

•••

Халіф на частое, што і каліф на час (гл. каліф).

[Араб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хвата́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

Разм. Тое, што і хапаць (у 1–4 знач.). Устаў ледзь свет, хватаю вуду, Бягу на бераг Тартака. Смагаровіч. Больш сотні здаровых галасоў.. гучна хваталі вясёлы прыпеў. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

це́сля, ‑і, м.

Тое, што і цясляр. Кладуць вянкі духмяных зрубаў цеслі, Вянкі падмуркаў новых — муляры. Аўрамчык. Складалі той дом, Як вясёлую песню, Для мілай сваёй дзетвары Майстры залатыя: Адменныя цеслі, Тынкоўшчыкі і муляры. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чалядзі́нец, ‑нца, м.

Тое, што і чалядзін (у 1 знач.). Самае галоўнае — каб трапіць у палац у часе адпачынку, калі сама княгіня адпачывала на канапе і нікому з чалядзінцаў недазволена было хадзіць праз пакоі. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарно́та, ‑ы, ДМ ‑ноце, ж.

Разм. Тое, што і чарната. Быццам чарноты з аслеплае ночы Шэпт гэты ўраз пазрываў, пазнімаў. Чарнушэвіч. Косы дзёрзкія звоняць супраць белае шляхты, супраць царскай чарноты за праўду чырвоных! Летка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чы́сцец, ‑стца, м.

Тое, што і чысцілішча. / у вобразным ужыв. Зараз Жывень умеў ужо разбірацца ў падзеях. Жыццё моцна памяла яго, прапусціўшы праз вялікі маральны чысцец, зняло з вачэй ружовыя акуляры і загартавала характар. Майхровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)