варыя́цыя

(лац. variatio = змяненне)

1) відазмяненне другарадных элементаў чаго-н. пры захаванні асноўнага;

2) варыянт распрацоўкі або паўтарэння асноўнай музычнай тэмы;

3) мат. змяненне функцыі пры яе лінеарызацыі, для звычайных функцый супадае з дыферэнцыялам, адно з асноўных паняццяў варыяцыйнага злічэння.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гегелья́нства

[ад ням. G. Hegel = прозвішча ням. філосафа (1770—1831)]

філасофскае вучэнне Гегеля і яго паслядоўнікаў, паводле якога быццё тоеснае мысленню, але не суб’ектыўнаму, а абсалютнаму, што развіваецца дыялектычна (па трыядзе тэзіс — антытэзіс — сінтэз), у ходзе чаго складаецца ўся гісторыя Сусвету.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гімн

(лац. hymnus, ад гр. hymnos)

1) урачыстая хвалебная песня ў гонар багоў і герояў у Стараж. Грэцыі;

2) урачыстая песня як сімвал дзяржавы;

3) увогуле хвалебная песня або музычны твор у гонар чаго-н. (напр. г. чалавеку працы, г. жыццю).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гра́фік

(гр. graphikos = начэрчаны)

1) схема, якая пры дапамозе крывых ліній паказвае стан, развіццё чаго-н.;

2) каляндарны план работ з дакладнымі паказчыкамі норм (напр. г. выпуску прадукцыі);

3) мат. крывая на плоскасці, якая паказвае залежнасць функцыі 4 ад аргумента 2.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ева́нгелле

(гр. euangelion = літар. добрая вестка)

1) раннехрысціянскія творы аб «зямным жыцці» Ісуса Хрыста, якія падзяляюцца на кананічныя (Марка, Матфея, Лукі, Іаана), уключаныя царквою ў склад Новага запавету, і апакрыфічныя;

2) перан. твор, у якім змяшчаюцца асноўныя прынцыпы чаго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

інсты́нкт

(лац. instincus = пабуджэнне)

1) прыроджаная здольнасць жывёльных арганізмаў рабіць бессвядомыя мэтанакіраваныя дзеянні ў адказ на знешнія або ўнутраныя раздражненні (напр. і. самазахавання);

2) перан. неўсвядомленая цяга, пачуццё (напр. мацярынскі і.);

3) перан. унутранае чуццё, прадчуванне чаго-н. (напр. і. страху).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кантынге́нт

(лац. contingens, -ntis = які дастаецца на долю)

1) сукупнасць людзей аднароднай у якіх-н. адносінах групы, катэгорыі (напр. к. вучняў, к. слухачоў музычнага лекторыя);

2) найбольшая колькасць, норма чаго-н., якая ўстанаўліваецца для пэўнай мэты (напр. экспартны к. тавараў).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

вырысо́ўвацца разм (вылучацца на фоне чаго-н) sich ábheben* (von D); sich ábzeichnen (von D або gégen A);

на гарызо́нце вырысо́ўваецца го́рны ланцу́г ein Gebírgszug zéichnet sich gégen den [vom] Hórizont ab

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

увалачы́

1. (уцягнуць унутр чаго-н) hinéinschleppen vt, hinéinziehen* vt (у напрамку ад таго, хто гаворыць);

2. (украсці) fórtschleppen vt, wégschleppen vt;

воўк аве́чку ўвало́к der Wolf hat ein Schaf wéggeschleppt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

умо́віцца veréinbaren vt; ábmachen vt; verábreden vt, überéinkommen* vi (s) (адносна чаго-н über A);

умо́віцца адно́сна сустрэ́чы ein Zusámmentreffen veréinbaren [verábreden];

умо́віцца ад но́с на ча́су [ме́с ца, ца ны] sich über die Zeit [den Ort, den Preis] éinigen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)