глі́на, ‑ы, ж.

Асадкавая горная парода, вязкая ў вільготным стане, якая ляжыць на паверхні зямлі або пад глебай (скарыстоўваецца для ганчарных вырабаў, будаўнічых і скульптурных работ).

•••

Белая гліна — тое, што і каалін.

Змяняць гаршкі на гліну гл. змяняць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

евангелі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Кожны з чатырох складальнікаў евангелля (у 1 знач.), якія былі прызнанне царквой.

2. Член евангелічнай абшчыны або секты. У Мінску сваю абшчыну — «збор» у канцы XVII ст. мелі евангелісты і кальвіністы. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

завяшча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што або з інф.

Пакідаць, перадаваць пасля сваёй смерці каму‑н. што‑н. у спадчыну. Завяшчаць маёмасць сыну. // Выказваць волю, даваць наказ паслядоўнікам, нашчадкам. У.І. Ленін завяшчаў моладзі «вучыцца, вучыцца і вучыцца». «Маладосць».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заме́на, ‑ы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. замяняць, заменьваць — замяніць. Замена старых дэталей новымі.

2. Той, хто (або тое, што) замяняе каго‑, што‑н. Знайсці сабе замену. □ — Стамілася. Гады, дачушка, не тыя ўжо. Замена мне патрэбна. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зво́льніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.

Часова або канчаткова вызваліцца ад выканання якіх‑н. абавязкаў, звязаных з вучобай, службай і пад. Звольніцца з вайсковай службы. Звольніцца па ўласнаму жаданню. □ Якраз у гэты дзень звольнілася з працы кур’ерка студыі. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

згука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Разм. Крыкам, сігналам сабраць у адно месца ўсіх або многіх. // Заклікаць да чаго‑н. Слова, што мужнасць кавала, Слова, што ў бой падымала, Сёння згукае да працы, Працы на шчасце народа. Кірэенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зубаска́л, ‑а, м.

Разм. неадабр. Пра таго, хто любіць пасмяяцца, пажартаваць або панасміхацца з каго‑, чаго‑н.; перасмешнік. Жартаўнікам і зубаскалам выпала магчымасць паказаць свой талент. Шамякін. [Сцяпан] не які-небудзь зубаскал Дрыба, і гэта Мая павінна зразумець. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ілюзіяні́зм, ‑у, м.

1. Антынавуковы суб’ектыўна-ідэалістычны светапогляд, згодна якому матэрыяльны свет з’яўляецца ілюзіяй.

2. Від цыркавога і эстраднага мастацтва, заснаваны на ўменні артыста пры дапамозе спецыяльнай апаратуры ствараць уражанне «цудаў» (знікненне або з’яўленне прадметаў, людзей і пад.).

[Ад фр. illusionner — уводзіць у зман.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кажу́шны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да кажуха (у 1 знач.). Кажушная латка.

2. Зроблены з кажуха або з аўчыны. Кажушныя рукавіцы. □ Ляпнула клямка, з дзвярэй выйшаў ускудлачаны стары ў палатняных сподніках і ў кажушнай камізэльцы. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кантракта́цыя, ‑і, ж.

1. Заключэнне кантракта на атрыманне або скарыстанне чаго‑н. у пэўныя тэрміны на пэўных умовах.

2. Сістэма нарыхтоўкі сельскагаспадарчых прадуктаў на аснове дагавораў, якія штогод заключаюцца нарыхтоўчымі арганізацыямі і аднаасобнымі гаспадаркамі. Кантрактацыя збожжа. Кантрактацыя сена.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)