Verbum

ка́тарга, -і, ДМ -рзе, ж.

1. Цяжкія прымусовыя работы для зняволеных у турмах ці ў іншых месцах зняволення ўзмоцненага рэжыму.

Саслаць на катаргу.

2. перан. Пра цяжкую працу, невыноснае жыццё.

Не работа, а к.

|| прым. ка́таржны, -ая, -ае.

Катаржная праца.

каўчэ́г, -а, мн. -і, -аў, м.

1. У біблейскай міфалогіі: судна, у якім Ной выратаваў людзей і жывёл ад Сусветнага патопу.

2. У праваслаўнай царкве: скрынка для захоўвання некаторых асабліва каштоўных рэчаў; скарбонка.

|| прым. каўчэ́жны, -ая, -ае (да 2 знач.).

клёпка¹, -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж.

Кожная асобная дошчачка для бакавых сценак бочкі і пад.

Клёпкі ў бочцы рассохліся.

◊

Клёпкі ў галаве не хапае (не стае) (разм., пагард.) — пра дурнаватага, з дзівацтвамі чалавека.

|| прым. клёпачны, -ая, -ае.

кні́жны, -ая, -ае.

1. гл. кніга.

2. Які апіраецца на веды з кніг, не падмацаваны жыццёвым вопытам.

Кніжныя веды.

3. Характэрны для пісьмовага літаратурнага тэксту, не ўласцівы жывой мове.

К. стыль.

|| наз. кні́жнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

інструменто́ўка, -і, ДМ -то́ўцы, ж. (спец.).

1. Выклад музычнага твора для выканання аркестрам, камерным ансамблем, а таксама хорам.

2. Аддзел тэорыі музыкі, які вывучае прынцыпы такога выкладу і спалучэнне музычных інструментаў у аркестры.

3. перан. Гукавая арганізацыя мастацкай мовы.

кава́дла, -а, мн. -ы, -аў, н.

Цяжкая металічная апора асобай формы для ручной коўкі металу.

◊

Паміж молатам і кавадлам (быць, знаходзіцца; кніжн.) — пра небяспеку, якая пагражае з двух бакоў.

|| памянш. кава́длачка, -а, мн. -і, -чак, н.

|| прым. кава́длавы, -ая, -ае.

газіфікава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак. і незак., што.

1. Забяспечыць (забяспечваць) прадпрыемствы, кватэры і пад. газам для асвятлення і ацяплення.

Г. жылы раён.

2. Ператварыць (ператвараць) цвёрдае ці вадкае паліва ў гаручы газ.

Г. торф.

|| наз. газіфіка́цыя, -і, ж.

генера́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Прыстасаванне для ператварэння аднаго віду энергіі ў другі.

Г. пастаяннага току.

Г. пераменнага току.

2. Прыстасаванне, апарат ці машына, якія вырабляюць якія-н. прадукты.

Г. вадароду.

Г. ідэй (перан.).

|| прым. генера́тарны, -ая, -ае.

брод, -у, М -дзе, мн. брады́, -о́ў, м.

1. Неглыбокае месца на ўсю шырыню ракі, возера, зручнае для пераходу, пераезду.

Пераправіцца бродам.

2. След, пракладзены на сенажаці, у полі, каб размежаваць участкі.

Правёў б. да самай ракі.

|| прым. бро́давы, -ая, -ае.

буксі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Судна, якое буксіруе іншыя судны, плыты.

2. Канат або стальны трос для буксіроўкі.

Цягнуць на буксіры.

◊

Браць на буксір каго (разм.) — памагаць каму-н., хто адстае ў выкананні чаго-н.

|| прым. буксі́рны, -ая, -ае.