прэзерваты́ў, ‑тыва, м.

1. Уст. Засцерагальны сродак ад чаго‑н.

2. Прыстасаванне, якое прымяняецца для засцеражэння ад цяжарнасці і венерычных хвароб.

[Ад лац. praeservare — папярэджваць, засцерагаць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

псеўдапо́дыі, ‑ый; адз. псеўдаподыя, ‑і, ж.

Часовыя тонкія адросткі пратаплазмы, якія выпускаюцца целам шматлікіх прасцейшых жывёлін для перамяшчэння і захоплівання ежы.

[Ад грэч. pseudes — выдуманы і pous (podos) — нага.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пыласо́с, ‑а, м.

Апарат для ачышчэння ад пылу памяшканняў, адзення, мэблі і пад. У калідоры правадніца пыласосам чысціла дывановую дарожку. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыётэлефо́н, ‑а, м.

Сукупнасць перадавальнай і прыемнай апаратуры для тэлефоннай сувязі па радыё. [Пашка:] — Васіль Макаравіч, вас выклікае к радыётэлефону Масква. Шчарбатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскі́двальнік, ‑а, м.

1. Той, хто займаецца раскідваннем чаго‑н. Раскідвальнік сена.

2. Прыстасаванне для раскідвання чаго‑н. Механічны раскідвальнік угнаенняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ратава́льны, ‑ая, ‑ае.

Прызначаны для ратавання, выратавання каго‑, чаго‑н. Ратавальны круг. Ратавальныя сродкі. □ — Хутчэй ратавальную лодку! — пачуўся ўсхваляваны голас. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рудні́к, ‑а, м.

Сістэма збудаванняў для здабычы карысных выкапняў, а таксама горнапрамысловае прадпрыемства, якое ажыццяўляе гэтую здабычу. Залатыя руднікі. Медныя руднікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэйту́зы, ‑аў; адз. няма.

1. Вузкія штаны ў абцяжку (першапачаткова для верхавой язды).

2. Жаночыя або дзіцячыя звычайна доўгія вязаныя штаны.

[Ад ням. Reithosen.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сальфе́джыо, нескл., н.

1. Вакальнае практыкаванне — спяванне нот з вымаўленнем іх назваў.

2. Вучэбная дысцыпліна, прызначаная для развіцця музыкальнага слыху, голасу.

[Іт. solfeggio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

святлодальнаме́р, ‑а, м.

Спец. Электрычны прыбор для вымярэння адлегласцей пры геадэзічных работах, заснаваны на вымярэнні часу распаўсюджання святла паміж пунктамі мясцовасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)