радыкалі́зм, -у, м.
1. Крайняя, бескампрамісная грамадска-палітычная пазіцыя партыі або групы асоб, якая характарызуецца імкненнем да кардынальных змен у сацыяльна-палітычнай сферы.
Палітычны р.
2. Склад думак і дзеянняў, уласцівы радыкалу (у 2 знач.); палітычная смеласць, рашучасць.
|| прым. радыкалі́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
со́баль, -я, мн. -і, -яў, м.
Драпежны звярок сямейства куніцавых з каштоўным футрам бурага колеру, а таксама футра гэтага звярка.
|| прым. сабалёвы, -ая, -ае, сабалі́ны, -ая, -ае і со́балевы, -ая, -ае.
Сабалёвая шапка.
Сабаліныя бровы (перан.: густыя, цёмныя, шаўкавістыя; нар.-паэт.). Собалевы след.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спажыве́ц, -жыўца́, мн. -жыўцы́, -жыўцо́ў, м.
1. Асоба або арганізацыя, якія спажываюць прадукцыю чыёй-н. вытворчасці.
Тавары для масавага спажыўца (для масавага пакупніка).
2. перан. Той, хто імкнецца да задавальнення толькі сваіх патрэб (неадабр.).
|| прым. спажыве́цкі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Спажывецкая кааперацыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
суб’ектыві́зм, -у, м.
1. У філасофіі: светапогляд, які адмаўляе аб’ектыўныя законы развіцця і сцвярджае галоўную ролю асобнага суб’екта ў працэсе пазнання і грамадскай дзейнасці.
2. Асабістыя, суб’ектыўныя (у 2 знач.) адносіны да чаго-н.
С. у трактоўцы падзей.
|| прым. суб’ектыві́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
су́ма, -ы, мн. -ы, сум, ж.
1. Вынік складання дзвюх або некалькіх велічынь.
2. Агульная колькасць чаго-н.
С. ведаў.
3. Пэўная колькасць грошай.
Атрымаць значную суму грошай.
◊
Кругленькая сума (разм.) — пра вялікія грошы.
|| прым. су́мавы, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сыр, -у, мн. сыры́, -о́ў, м.
Харчовы прадукт, які робіцца з малака, заквашанага пэўным спосабам.
Плаўлены с.
Клінковы с.
Галандскі с.
◊
Плаваць (качацца) як сыр у масле — жыць у дастатку, раскошы.
|| памянш. сыро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м.
|| прым. сы́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
та́ктыка, -і, ДМ -тыцы, ж.
1. Майстэрства падрыхтоўкі і вядзення бою; спосабы і прыёмы вядзення бою.
Партызаны прытрымліваліся ў баі асобай тактыкі.
2. перан. Сукупнасць сродкаў і прыёмаў для дасягнення мэты.
Тут яна змяніла тактыку сваіх паводзін.
|| прым. такты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трава́, -ы́, ДМ -ве́, мн. тра́вы, траў, ж.
Расліна з аднагадовымі зялёнымі неадзеравянелымі парасткамі і сцяблом.
◊
Трава травой (разм., неадабр.) — пра нясмачную яду.
|| памянш.-ласк. тра́ўка, -і, ДМ тра́ўцы, мн. -і, тра́вак, ж. і траві́ца, -ы, ж.
|| прым. травяны́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
траге́дыя, -і, мн. -і, -дый, ж.
1. Драматычны твор, у аснове якога ляжыць непрымірымы жыццёвы канфлікт, сутыкненне характараў і пад., што часцей за ўсё заканчваецца смерцю героя.
2. Жудасная, страшная падзея; няшчасце.
|| прым. трагеды́йны, -ая, -ае; наз. трагеды́йнасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
транспара́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Ліст з чорнымі лініямі, які падкладаецца пад нелінееную паперу, каб пры пісьме былі роўныя радкі.
2. Нацягнутая на раму тканіна або папера з якім-н. тэкстам ці малюнкам.
Святочныя транспаранты.
|| прым. транспара́нтны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)