удакладні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.
Зрабіць больш дакладным, надаць большую дакладнасць чаму‑н. Удакладніць спісы. Удакладніць звесткі. □ Крэдам паэта прагучаў верш «Я толькі сонцу і зайздрошчу»... У сваім другім зборніку В. Макарэвіч гэтае крэда значна ўдакладніў. Лойка. Палонны тэлефаніст удакладніў .. расказ [афіцэраў], паведаміўшы змест тэлефоннай размовы паміж камандзірам шостай роты і нябожчыкам фон Адлерам. Шамякін. // Больш дакладна разведаць, устанавіць. — Звяжыся з палкамі, удакладні абстаноўку, — загадаў .. [генерал] падпалкоўніку — начальніку разведкі. Мележ. У Сямёнавай кішэні ляжалі .. паперы. Адна — «Копія магілёўскаму губрэўкому .. Просім удакладніць месцазнаходжанне [карцін] і да прыезду туды асобага ў паў паважанага камісара забяспечыць недатыкальнасць і захаванасць». Чыгрынаў. // без дап. Паясніць, сказаць з большай дакладнасцю. — А з замужжам таксама як быццам справа ўладжана... пажартавала .. [Алеся] і ўдакладніла: — Ёсць муж і сын. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Арча́к ’лука, драўляны каркас сядла’, ’прыпрэжаны конь’, ’прыпрэжка’ (Нас.), арчако́вы ’прыпражны’ (Нас.). Рус. арча́к ’лука, драўляны каркас сядла’, укр. а́рчик ’сядло’, орчико́вий прыпражны’, польск. jarczak ’лёгкае сядло’ (з XVI ст.). Ва ўсходнеславянскіх мовах з XVI ст.: ст.-бел. ерчакъ, орчаки, ярчакъ ’сядло’, ’драўляны каркас сядла’, рус. ерчакъ (1557), укр. форма арчакъ (пач. XVIII ст.). Агульна прынята этымалогія з цюркскіх моў. Прыводзяць тат. arčak ’лука’ (без крыніцы). Параўн. Міклашыч, Türk. El., Дад., 2, 75, 134. Дакладней форма ингырчак у Сразн., 1, 31. Параўн. тат. ынгырчак ’падсядзёлак’ і інш. аналагічныя цюркскія формы (Радлаў, Опыт., 1, 1358). Да гэтай формы прыводзіць польскае слова Заянчкоўскі, Stud. orient. Аб цюркскім паходжанні беларускага слова пісалі Бірыла (у сувязі з прозвішчам Арчакоў; Бел. антр., 24), Вярхоў (З жыцця, 67). Насуперак Фасмеру, 3, 155, нельга адкідваць рэальную сувязь, якая існавала паміж словамі арчак і ворчык (орчик) (гл.); магчыма, што вынікам гэтай сувязі з’яўляюцца значэнні ’прыпрэжаны’ (параўн. орчиковий конь — Маслен., 178), укр. а́рчик (Краўчук, ВЯ, 1968, 4, 122–123); іншая справа, што гэта сувязь мела народнаэтымалагічны характар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
work1 [wɜ:k] n.
1. рабо́та, пра́ца; спра́ва; від дзе́йнасці;
do no work нічо́га не рабі́ць;
I have work to do. Я заняты.
2. ме́сца пра́цы; паса́да, заня́так;
go to/leave for work ісці́ на пра́цу
3. твор, вы́нік пра́цы;
bad/faulty work брак;
a work of genius генія́льны твор;
collected/complete works по́ўнае выда́нне тво́раў;
the work of God relig., poet. бо́скае стварэ́нне (пра чалавека)
4. дзе́янне, учы́нак;
dirty work бру́дная спра́ва, ке́пскі ўчы́нак;
works of mercy дабрачы́ннасць
5. рукадзе́лле;
fancy work маста́цкая вы́шыўка;
plain work шытво́;
crochet work вяза́нне кручко́м
♦
all in a/the day’s work гэта́ звыча́йная рэч; гэ́та ўсё нарма́льна;
at work (оn) за пра́цай;
get (down) to/set to work узя́цца за спра́ву;
make short work of smth. ху́тка ўпра́віцца з чым-н.;
in work/out of work мець пра́цу/быць беспрацо́ўным;
put/set smb. to work прыму́сіць каго́-н. узя́цца за пра́цу
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
nasz
наш;
to jest nasz samochód — гэта наша машына;
ten samochód jest nasz — тая машына – наша;
nie ~a głowa (rzecz, sprawa) — гэта не наша справа;
dobra ~a разм. добра; выдатна; цудоўна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
zwyczajny
zwyczajn|y
1. звычайны; звыклы; штодзённы;
~а sprawa — звычайная справа;
sosna ~a — сасна звычайная;
2. czego звыклы; прызвычаены да чаго;
zwyczajny pracy — прызвычаены да працы;
profesor zwyczajny — прафесар (найвышэйшае прафесарскае званне)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ладI м.
1. (согласие, мир, порядок) лад, род. ла́ду м., зго́да, -ды ж., зла́гада, -ды ж.;
2. (способ, образец) лад, род. ла́ду м.;
на друго́й лад на і́ншы лад;
◊
быть не в лада́х быць не ў лада́х; не ла́дзіць;
де́ло идёт на лад спра́ва ідзе́ на лад.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
развали́ться
1. развалі́цца, мног. паразва́львацца, разбуры́цца, мног. паразбу́рвацца, паразбура́цца; распа́сціся, мног. параспада́цца, раскіда́цца, мног. параскіда́цца;
стена́ развали́лась сцяна́ развалі́лася;
2. перен. развалі́цца, разбуры́цца, распа́сціся, раскіда́цца;
э́то де́ло развали́лось гэ́та спра́ва распа́лася (раскі́далася);
3. (небрежно сесть) развалі́цца, мног. паразва́львацца, рассе́сціся, мног. парассяда́цца; (небрежно лечь) развалі́цца, мног. паразва́львацца; разле́гчыся, мног. паразляга́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
плохо́й
1. дрэ́нны, ке́пскі, благі́;
плохо́й челове́к дрэ́нны (ке́пскі, благі́) чалаве́к;
плоха́я пого́да дрэ́ннае (ке́пскае, благо́е) надво́р’е;
2. краткая форма (слабый здоровьем) разг. слабы́;
он о́чень плох (о здоровье) ён ве́льмі слабы́;
◊
плохо́е де́ло спра́ва дрэ́нь, дрэ́нныя (ке́пскія) спра́вы;
с ним шу́тки пло́хи з ім жа́рты каро́ткія (малы́я);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
нечи́стый
1. прил. нячы́сты; (грязный) бру́дны;
нечи́стое бельё нячы́стая бялі́зна;
нечи́стая поро́да нячы́стая паро́да;
нечи́стое произноше́ние нячы́стае вымаўле́нне;
нечи́стая рабо́та нячы́стая рабо́та;
нечи́стое де́ло нячы́стая (бру́дная) спра́ва;
нечи́стая со́весть нячы́стае сумле́нне;
2. сущ., миф. нячы́сты, -тага м.;
◊
быть нечи́стым на́ руку быць нячы́стым на руку́;
нечи́стая си́ла нячы́стая сі́ла.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
game1 [geɪm] n.
1. гульня́;
a game of hide-andseek гульня́ ў хо́ванкі;
Let’s play a game of cards. Давайце згуляем у карты;
the Olуmpic Games Алімпі́йскія гу́льні
2. па́ртыя; гейм
3. infml спра́ва;
I’m new to this game. Я навічок у гэтай справе.
4. infml наме́р; хі́трыкі;
What is his game? Які ў яго намер?/сакрэтны план?
5. дзічы́на
♦
the game is up BrE, infml гульня́ ско́нчана, ва́ша ка́рта бі́та
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)