галу́н2, галы́н

(ст.-польск. halun < с.-в.-ням. alün, ад лац. alumen)

падвойная сернакіслая соль алюмінію, марганцу і інш., якая ў крышталічным выглядзе выкарыстоўваецца ў тэхніцы, а таксама для спынення крывацёку пры парэзах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гетэрага́мія

(ад гетэра- + -гамія)

1) тып палавога працэсу, пры якім гаметы, што зліваюцца, адрозніваюцца знешнім выглядам (параўн. аагамія);

2) перадача нашчадкам па мужчынскай лініі іншых генаў ці іх камбінацый, чым па жаночай (параўн. гамагамія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гід

(фр. guide)

1) экскурсавод-праваднік пры групе турыстаў, які знаёміць іх з выдатнымі мясцінамі горада, краю;

2) даведнік для падарожнікаў і турыстаў з указаннем славутых мясцін;

3) дапаможная візуальная аптычная труба на тэлескопе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

градые́нт

(лац. gradiens, -ntis = які крочыць)

1) фіз. мера павелічэння або змяншэння ў прасторы якой-н. фізічнай велічыні пры перамяшчэнні на адзінку даўжыні;

2) мат. вектар, які паказвае напрамак найхутчэйшага ўзрастання пэўнай функцыі 4.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

куло́н2

[фр. Ch.Coulomb = прозвішча фр. фізіка (1736—1806)]

адзінка колькасці электрычнасці ў Міжнароднай сістэме адзінак (СІ), роўная колькасці электрычнасці, якая працякае праз папярочнае сячэнне правадніка за 1 с пры сіле току 1 ампер.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пратэктара́т

(рус. протекторат, ад лац. protector = які прыкрывае, абараняе)

1) форма залежнасці, пры якой больш слабая дзяржава, фармальна захоўваючы сваю дзяржаўную структуру, фактычна падначалена больш моцнай дзяржаве;

2) дзяржава, якая знаходзіцца ў такой залежнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэдагава́ць

(польск. redagować, ад лац. redigere = парадкаваць)

1) выпраўляць, апрацоўваць змест і форму якога-н. тэксту пры падрыхтоўцы да друку, для перадачы па радыё і інш.;

2) кіраваць выданнем чаго-н. (напр. р. часопіс).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стэнагіграбіёнтны

(ад стэна- + гр. hygros = вільготны + bios = жыццё)

здольны жыць толькі пры пэўнай вільготнасці асяроддзя;

с-ыя жывёлы — жывёлы, для існавання якіх патрабуюцца вузка абмежаваныя ўмовы вільготнасці асяроддзя (напр. вільготныя тропікі, пустыні і г.д.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

табага́н

(англ. toboggan, ад індз. tobagan)

1) сані без палазоў для перавозкі грузаў уручную або пры дапамозе сабак, пашыраныя ў індзейцаў Канады;

2) драўляныя сані для катання і спаборніцтваў на хуткасць спускання з гор.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

трансгрэ́сія

(лац. transgressio)

1) геал. наступленне мора на сушу (параўн. рэгрэсія 1);

2) біял. з’яўленне пры скрыжоўванні ў другім або наступным пакаленнях такіх асобін, у якіх пэўная прыкмета выражана мацней, чым у бацькоўскіх формаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)