Verbum

дзічы́цца, -чу́ся, -чы́шся, -чы́цца; -чы́мся, -чыце́ся, -ча́цца; незак., каго-чаго і без дап. (разм.).

Саромецца, ухіляцца ад сустрэч і размоў, асабліва з чужымі ці малазнаёмымі людзьмі.

Д. людзей.

дзічэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; незак.

1. Станавіцца дзікім, перараджацца.

Дрэвы дзічэюць.

Без нагляду лес дзічэў.

2. перан. Станавіцца нелюдзімым, дзіклівым.

Д. у адзіноце.

|| зак. адзічэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е і здзічэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е.

|| наз. дзічэ́нне, -я, н.

дзот, -а, М дзо́це, мн. -ы, -аў, м.

Умацаваны абаронны агнявы пункт у выглядзе зямлянкі.

Па дзотах праціўніка несціхана садзілі гарматы.

дзылі́нкаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Званіць, ствараць звінячы гук чым-н. металічным.

Д. ключамі.

|| аднакр. дзылі́нкнуць, -ну, -неш, -не; -ні (разм.).

|| наз. дзылі́нканне, -я, н.

дзын-дзы́н, выкл. гукаперайм.

Ужыв. для абазначэння гукаў званочкаў, бомаў і пад.

А званочак пад дугою д.

дзьмухаве́ц, -хаўца́ і (зб.) -хаўцу́, мн. -хаўцы́, -хаўцо́ў, м. (разм.).

Травяністая расліна сямейства складанакветных з жоўтымі кветкамі, сцяблом з млечным сокам і насеннем на пушыстых валасінках.

|| прым. дзьмухаўцо́вы, -ая, -ае.

дзьму́хаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

Перарывіста, з перапынкамі дзьмуць.

Д. на шклянку з гарачым чаем.

|| аднакр. дзьму́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

Д. на свечку.

|| наз. дзьму́ханне, -я, н.

дзьму́цца, -му́ся, -ме́шся, -ме́цца; -мёмся, -мяце́ся, -му́цца; -мі́ся; незак., на каго-што і без дап. (разм.).

Сердаваць, крыўдзіцца, выказваць сваім выглядам незадаволенасць.

Цэлы тыдзень дзьмецца на старшыню.

дзьмуць, дзьму, дзьмеш, дзьме; -мём, -мяце́, -муць; -мі; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Веяць, гнаць паветра.

Дзьмуў лёгкі ветрык.

2. З сілай выпускаць з рота струмень паветра.

Д. на агонь.

У дудку дзьме хлапчук.

◊

Куды вецер дзьме (разм., неадабр.) — не мець сваёй думкі, прыстасоўвацца да існуючых меркаванняў.

дзю́ба, -ы, мн. -ы, дзюб і -аў, ж.

У птушак: рагавое ўтварэнне з дзвюх падоўжаных бяззубых сківіц.

Арліная д.

◊

З камарыную дзюбу (разм.) — пра што-н. малое, мізэрнае.

|| памянш. дзю́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.