па́льма, -ы, мн. -ы, -аў, ж.
Паўднёвае вечназялёнае дрэва з прамым негалінастым ствалом і кронай з перыстых або веерападобных лістоў.
Какосавая п.
Фінікавая п.
◊
Пальма першынства — першае месца ў дасягненні чаго-н., перавага ў чым-н. [ад звычаю ў Старажытнай Грэцыі ўзнагароджваць пераможцу ў спаборніцтвах пальмавай галінкай або вянком].
|| прым. па́льмавы, -ая, -ае.
Пальмавая галіна.
Пальмавы алей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
па́мятны, -ая, -ае.
1. Які захаваўся ў памяці; незабыўны.
Памятная падзея.
2. Які служыць для заметак, даведак, для захавання чаго-н. у памяці.
Памятная кніжка.
3. Які служыць для напаміну пра каго-, што-н., які зроблены як памяць пра што-н.
П. падарунак.
П. медаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паску́бці, -бу́, -бе́ш, -бе́; -бём, -бяце́, -бу́ць; -ку́б, -ку́бла; -бі́; -ку́блены; зак.
1. што і чаго. Правесці некаторы час, скубучы што-н.
П. лебяды.
2. што. Тое, што і выскубці.
П. пер’е.
3. перан., каго-што. Нанесці ўрон, шкоду.
Ні за што паскублі чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пачуццё, -я́, мн. пачу́цці, -яў, н.
1. чаго і якое. Здольнасць усведамляць, перажываць, разумець што-н. на аснове адчуванняў, уражанняў.
П. гордасці за сваю радзіму.
П. ўласнай годнасці.
П. гумару.
П. новага.
2. Каханне, прыхільнасць да каго-н.
Вялікае п.
Бацькоўскае п. да дзяцей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перабудава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны; зак., што.
1. Зрабіць пераробку ў якой-н. пабудове.
П. хату.
2. Пабудаваць, перарабіць па-новаму, унёсшы змены ў парадак, сістэму чаго-н.
П. план.
П. працу школы.
П. сказ.
|| незак. перабудо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. перабудо́ва, -ы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перапіса́ць, -ішу́, -і́шаш, -і́ша; -ішы́; -і́саны; зак.
1. што. Напісаць нанава, скапіраваць.
П. апавяданне.
2. каго-што. Скласці спіс, рэестр каго-, чаго-н.
П. абсталяванне лабараторыі.
|| незак. перапі́сваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. перапі́сванне, -я, н. і перапі́ска, -і, ДМ перапісцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
полк, палка́, мн. палкі́, палко́ў, м.
1. Вайсковая адзінка, якая звычайна ўваходзіць у склад дывізіі або брыгады.
Гвардзейскі п.
Авіяцыйны п.
2. перан., каго (чаго). Мноства, натоўп (разм.).
П. памочнікаў.
◊
У нашым палку прыбыло (разм.) — нас стала больш.
|| прым. палкавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гле́ба, -ы, мн. -ы, глеб, ж.
1. Верхні слой зямной кары.
Гліністая г.
2. перан. Аснова, апора.
Падрыхтаваць глебу для перагавораў.
◊
Выбіць глебу з-пад чыіх ног — прымусіць пераканацца ў беспадстаўнасці чаго-н.; пазбавіць упэўненасці ў чым-н.
|| прым. гле́бавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
горб, гарба́, мн. гарбы́, гарбо́ў, м.
1. Ненармальная пукатасць на спіне або на грудзях чалавека.
2. Тлушчавы нарост у некаторых жывёл (напр., у вярблюда).
3. чаго. Узвышэнне на якой-н. паверхні.
Гарбы ўзгоркаў.
◊
Сваім гарбом (разм.) — цяжкай працай.
|| памянш. гарбо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гра́фік¹, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Дыяграма, якая адлюстроўвае колькасныя паказчыкі развіцця або стану чаго-н.
Г. павышэння зарплаты.
2. План работы з дакладнымі паказчыкамі нормы і тэрмінаў выканання.
Працаваць строга па графіку.
|| прым. графі́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Г. метад рашэння задачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)