Verbum

анлайнавы слоўнік

пас¹

(польск. pas)

1) вузкі доўгі кавалак чаго-н. (тканіны, скуры і інш.); пояс;

2) перан. паласа (напр. п. дарогі);

3) шнур, які ахоплівае шківы на валах, прыводзячы ў рух машыны, механізмы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пост

(фр. poste, ад лац. positus = пастаўлены)

1) аб’ект, які ахоўваецца і абараняецца вартавым;

2) салдат або невялікі вайсковы падраздзел, пастаўлены для аховы чаго-н., назірання за чым-н.;

3) перан. адказная пасада.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прэс

(фр. presse, ад лац. pressus = ціск)

1) машына для апрацоўкі матэрыялаў ціскам;

2) прылада для выціскання вадкасці з чаго-н.;

3) перан. тое, што прыгнятае каго-н., што-н. (напр. цэнзурны п.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ра́дыус

(лац. radius = спіца, прамень)

1) адрэзак прамой, які злучае які-н. пункт акружнасці або паверхні шара з цэнтрам, а таксама даўжыня гэтага адрэзка;

2) перан. велічыня ахопу, сфера дзеяння, распаўсюджання чаго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэквізі́т

(лац. requisitus = неабходны)

1) розныя рэчы, якія выкарыстоўваюцца ў тэатры пры пастаноўцы спектакля;

2) неабходны элемент у афармленні дакумента (месца, дата выдачы, подпісы), без чаго дакумент лічыцца несапраўдным;

3) выхадныя дадзеныя кнігі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

спецыя́льны

(лац. specialis = асаблівы)

1) асобы, прызначаны толькі для каго-н., чаго- н. (напр. с. рэйс);

2) звязаны з асобнай галіной навукі, тэхнікі, вытворчасці, мастацтва (напр. с-ая навучальная ўстанова, с-ая тэрміналогія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фармалі́зм

(фр. formalisme, ад лац. formalis = які датычыць формы)

1) фармальнае стаўленне да чаго-н. на шкоду справе;

2) кірунак у эстэтыцы, мастацтве, літаратуры, філасофіі, які надае асноўнае значэнне форме, яе знешняму выражэнню.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фо́кус²

(ад ням. Hokuspokus)

1) лоўкі прыём, заснаваны на малавядомых гледачам фізічных ці хімічных з’явах або проста на спрытнасці рук;

2) складанасць, сакрэт чаго-н.;

3) перан. мн. хітрасці, выдумкі; капрызы, ~~прычуды~~.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рабо́та, -ы, ДМ -бо́це, мн. -ы, -бо́т, ж.

1. Праяўленне, ажыццяўленне якой-н. дзейнасці; дзейнасць, праца чаго-н.

Пасля работы хацелася адпачнуць.

Р. матора машыны.

Р. сэрца.

2. Кола заняткаў, справа; пэўны род дзейнасці.

У яго работы — непачаты край.

Фізічная р.

Грамадская р.

3. Служба, праца ў якой-н. установе, на якім-н. прадпрыемстве.

Паступіць на работу.

Сумяшчаць работу з вучобай.

4. мн. Дзейнасць па стварэнні, вырабе, апрацоўцы чаго-н.

Сельскагаспадарчыя работы.

Унутраныя работы ў новым доме.

5. Прадукт працы, выраб, твор.

Выстаўка работ мастака.

Друкаваная р.

6. Тое, што знаходзіцца ў працэсе апрацоўкі, дапрацоўкі.

Прынесці работу дадому.

7. Якасць або спосаб выканання чаго-н.

Замок кавальскай работы.

8. Фізічная велічыня, якая колькасна характарызуе змены пры ператварэнні аднаго віду энергіі ў другі.

Адзінка вымярэння работы.

◊

Пусціць у работу — даць прымяненне чаму-н.

|| памянш.-ласк. рабо́тка, -і, ДМ -тцы, ж. (да 2, 5 і 7 знач.; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

по́ле, -я, мн. палі́ і (з ліч. 2, 3, 4) по́лі, палёў, н.

1. Бязлесная раўніна.

Гуляць па полі.

2. Засеяны або падрыхтаваны да пасеву ўчастак зямлі.

Кукурузнае п.

Рыхтаваць п. пад бульбу.

3. Вялікая роўная пляцоўка, спецыяльна абсталяваная, прызначаная для чаго-н.

Футбольнае п.

4. Работа, даследчая дзейнасць у прыродных умовах (спец.).

Геолагі летам у полі.

5. Прастора дзеяння якіх-н. сіл (спец.).

Магнітнае п.

Сілавое п.

6. перан., чаго і для чаго. Галіна, сфера дзейнасці, ніва.

Вялікае п. дзейнасці.

7. Асноўны колер, фон пад узорам.

Паркаль у белы гарошак на чырвоным полі.

8. звычайна мн. Чыстая палоса ўздоўж краю ліста ў кнізе, сшытку і пад.

Паметкі на палях сшытка.

9. звычайна мн. Шырокі бераг капелюша.

Капялюш з загнутымі палямі.

◊

Поле бітвы (высок.) — месца, дзе адбываецца бой.

Поле зроку — прастора, якую бачыць вока.

|| прым. палявы́, -а́я, -о́е (да 1—5 знач.).

Палявыя далі.

П. ігрок.

Палявая практыка.

Выплаціць палявыя (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)