Verbum

жывёлагадо́ўля, -і, ж.

Галіна сельскай гаспадаркі, якая звязана з развядзеннем сельскагаспадарчай жывёлы.

|| прым. жывёлагадо́ўчы, -ая, -ае.

жывёліна, -ы, мн. -ы, -лін, ж.

Тое, што і жывёла (у 1 знач.), адна асобная жывёла.

Пазваночная ж.

жыві́льны, -ая, -ае (разм.).

Які жывіць, мацуе сілы.

Жывільныя рэчывы.

|| наз. жыві́льнасць, -і, ж.

жыві́нка, -і, ДМ -нцы, ж.

Тое, што прыдае каму-, чаму-н. жывасць, прывабнасць, своеасаблівасць.

Была ў яго свая адметная ж.

жыві́ца, -ы, ж.

Празрыстая смала, якая выступае на ствалах хвойных дрэў у месцах іх пашкоджання.

|| прым. жыві́чны, -ая, -ае.

Ж. шкіпінар.

жыві́цца, жыўлю́ся, жы́вішся, жы́віцца; незак.

1. Харчавацца і здабываць харчаванне.

Ластаўкі жывяцца насякомымі.

Ж. падзённай работай.

2. Забяспечвацца ўсім неабходным для нармальнага існавання, развіцця, дзейнасці.

Тканкі чалавечага арганізма жывяцца кіслародам.

Расліны жывяцца сокамі з зямлі.

3. Мець для сябе выгаду, карысць; нажывацца.

Ж. з чужога мазаля.

|| наз. жыўле́нне, -я, н.

жыві́ць, жыўлю́, жы́віш, жы́віць; незак., каго-што.

1. Ажыўляць, бадзёрыць.

Цёплыя сонечныя прамяні жывілі зямлю.

Крынічная вада жывіць свежасцю.

2. Забяспечваць чым-н. неабходным для нармальнага існавання.

Вітаміны жывяць арганізм.

3. перан. Падтрымліваць што-н.; быць апорай для чаго-н.

Добрыя весткі жывяць надзею.

жыво́т, -вата́, М -ваце́, мн. -ваты́, -вато́ў, м.

1. Частка цела ў чалавека і жывёл, у якой размешчаны органы стрававання.

Боль у жываце.

2. Страўнік, кішэчнік (разм.).

Купіць лякарства ад жывата.

Благому жывату і пірог шкодзіць (прыказка).

◊

Жывот падцягнула (безас.) — захацелася есці.

Качацца жыватом (разм.) — хварэць на жывот.

Падарваць жывот (жываты) са смеху — моцна смяяцца, аж заходзіцца.

Плячысты на жывот (жарт.) — ахвотнік паесці.

Хватацца за жывот — смяяцца да знямогі.

жыву́чы, -ая, -ае.

1. Жыццяздольны, вынослівы.

Ж. арганізм.

Жывучыя кветкі.

2. перан. Здольны доўга захоўвацца, існаваць.

Жывучыя звычаі.

|| наз. жыву́часць, -і, ж.

жыга́ла, -а, мн. -ы, -га́л, н. (разм.).

Металічны востры прут, якім прапякаюць дзіркі ў дрэве, косці.