смоўж, смаўжа, м.
Тое, што і слімак. Смоўж мокры, як скручаны слівень, Ляжаў, павялічаны шклом. Калачынскі. [Алёша:] — Ведаеш, Рая... Мне страшэнна не падабаецца, што гэты прылізаны смоўж, — кіўнуў ён у бок Арэшкіна, — гэты Хлестакоў жыве ў вас... Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смычо́к, ‑чка, м.
1. Тое, што і смык (у 1 знач.). Дзіўныя гукі, што выплываюць з-пад смычка цудадзея-музыкі, вясёлкавыя фарбы, беражліва пакладзеныя мастаком на палатно, — таксама чаруюць і захапляюць. Шахавец.
2. Прылада для трапання шэрсці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спусташэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. спусташаць — спустошыць. // Вынік гэтага дзеяння. Там, на вакзале, узбуджаная сустрэчай моладзь неяк не заўважала руін і спусташэнняў. Асіпенка.
2. Тое, што і спустошанасць. [Галя] стаяла ў нейкім душэўным спусташэнні. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спыта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Тое, што і спытаць (у 1 знач.). — І гэта ўсё ты сам напісаў, Сцёпачка? — у захапленні спыталася Аленка, калі Сцёпка скончыў свой расказ. Колас. Спытаўся брат у Стася: — Быць хочаш інжынерам? Аўрамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схлусі́ць, схлушу, схлусіш, схлусіць; зак.
Сказаць няпраўду, салгаць. Схлусіць .. [Максім] не здолее, і праўду сказаць таксама цяжка і непрыемна. Шамякін. [Вольга:] — Я нават баюся распытваць .. [Сцяпана], бо ён што-небудзь мармытне ці схлусіць, скажа зусім не тое, што думае. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыно́ўні, ‑яя, ‑яе.
Разм. Тое, што і сыноўскі. — Я заўсёды любіў свой народ, зямлю бацькоў сваіх, — сказаў .. [Гогіберыдзе] .. — І не вельмі паважаю тых, хто ставіцца абыякава да сваіх сыноўніх абавязкаў. Самуйлёнак. Яўхім паслухмяна замаўчаў, паказваючы сыноўнюю пакору. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сярмя́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
Разм. Тое, што і сярмяга. У казцы пра Несцерку, палескага мужыка ў несамавітай сярмяжцы і лазовых лапцях, але з прыроднай хітрынкай у вачах, .. [народ] славіў розум і дасціпнасць. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэкстуа́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Тое, што і тэкставы (у 1 знач.). Тэкстуальная блізкасць варыянтаў рамана.
2. Які дакладна, літаральна перадае тэкст чаго‑н.; даслоўны. Пазней П. В. Уладзіміраў доказаў тэкстуальнае супадзенне Астрожскай бібліі з бібліяй Скарыны. Алексютовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хмуры́на, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і хмара. Як хмурыны ў дзень асенні, Думкі-словы гоніць памяць: — Ой, трыпутнічак, Трыпутнік!.. Зелле-зеллейка жывое... Трус. Хмурына, поўнячыся сілай, Уперад рушыла тады, Дзесь угары перакуліла Збанкі, паўнюткія вады. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цві́ркаць, ‑ае; незак.
Тое, што і цвыркаць. Вясёлы шпак трапеча крыльцамі, спявае сонцу сваю гуллівую песню. А побач з ім, на галінцы клёну, цвіркае верабей, яшчэ ўсё не пакідаючы надзеі выправіць у шпака яго новую хатку. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)