прапазі́цыя, ‑і, ж.
Уст. Прапанова. Зеленюкову прапазіцыю ўхвалілі .., і на сходзе запанаваў спакойны дзелавы настрой. Зарэцкі. Паслухаўшы ўсю такую размову, я падаў прапазіцыю: свае рэчы перакладваю на другі воз, а .. [мужчыны] няхай тут застаюцца. Дубоўка.
[Лац. propositio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
семсо́т, сямісот, Т сямюстамі, ліч. кольк.
Лік і лічба 700. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 700. Ды хто згадае, Колькі год Ён [дуб] тут стаіць нязменна? Семсот, Ну, можа, хай — шэсцьсот, Але ніяк не меней. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тру́сікі, ‑аў; адз. няма.
Памянш. да трусы. Тут .. [Пазарчук] удзень у адных трусіках вылежваўся на пляжы, кідаўся ў ласкавыя абдымкі мора, а пасля полудня шпацыраваў у лёгкім летнім гарнітуры па алеях прыморскага субтрапічнага парку. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
франтаві́к, ‑а, м.
Той, хто знаходзіцца або знаходзіўся ў час вайны на фронце. [Ганна Сцяпанаўна:] — Тут адзін франтавік прыйшоў на пабыўку, бацька Вадзі Тапаркова. Кулакоўскі. Геаграфію вывучалі мы па медалях Франтавікоў, што прыйшлі з вайны. Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цягніко́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да цягніка. Нават тут, дзе ўсё прапахла цягніковым дымам, добра адчуваліся подыхі вясны. Новікаў. Крыху адвык ад вялікіх гарадоў, людскіх патокаў, нават ад цягніковага стукату і лязгання. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́міна, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і яма. Вуліца была ў ямінах, калдобінах. Хведаровіч. Стаялі тут яміны з вадою, нібы хтосьці выканаў студні. Бядуля. Пад рудой шчацінай не відаць былі ўпалыя яміны шчок. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
почита́й нареч., обл.
1. лічы́; (почти) ама́ль (што);
почита́й что год прошёл ама́ль (лічы́) што год прайшо́ў;
2. (пожалуй) бада́й; (вероятно) напэ́ўна;
он, почита́й, здесь и не быва́л ён, бада́й (напэ́ўна), тут і не быва́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Асну́ты ’ахоплены сном’ (Сцяшк.). Сувязь са сном, відаць, другасная, народнаэтымалагічная; хутчэй тут дзеепрыметнікавае ўтварэнне ад дзеяслова *аснуць з коранем *snu‑/snov‑ (гл. снаваць). Польск. osnuć ’снуючы нітку, абкружыць ёй’, адкуль ’ахутаць’. Магчыма, у сувязі з абмежаваным пашырэннем слова трэба лічыць яго польскім запазычаннем.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Га́лы ’ягадзіцы’ (Нас.). Гл. га́ла 2.
Галы́ ’лыткі’ (Бяльк.). Суадносіцца, здаецца, з *golъ ’голы’. Матывацыя тут такая самая, што і ў слове галёнкі (слав. *golěnъ да *golъ). Аднак не выключаецца, што, магчыма, ёсць сувязь з га́ла ’штосьці круглае’ (гл. га́ла 2, галы ’ягадзіцы’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Казённікі ’казённыя боты’ (Мат. Маг.). Аналагічныя ўтварэнні (таксама семантычныя кандэнсатар у рус. мове: пск. казённік ’дзяржаўная вінная крама’, маск. і інш. ’дзяржаўны лес’, вяц. ’сарафан’. Звяртае на сябе ўвагу ўсх. характар гэтага і папярэдняга слова, аднак бачыць тут уплыў рус. мовы нельга.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)