Ра́нчык, рэдчык ’бінт, павязка’ (Мат. Гом.). Імаверна, вытворнае ад рана 1 (гл.), як ’тое, што прыкладаецца да раны’. Варыянт рэдчык (гл. рэдчык 1), звязаны, відавочна, з рэдкай структурай тканіны, што выкарыстоўваецца для перавязкі. Народная назва.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ге́ндэрны

(ад англ. gender = род, пол)

звязаны з адрозненнямі людзей па полу (напр. г-ая лінгвістыка).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

пенітэнцыя́рны

(фр. pénitentiaire, ад с.-лац. poenitentiarius = папраўчы)

юр. звязаны з асабліва жорсткімі формамі крымінальнага пакарання.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

цыркуля́рны

(лац. circularis = кругавы)

кругавы, звязаны з рухам па крузе (напр. ц. душ, ц-ая піла).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

грыгарыя́нскі, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з новай сістэмай летазлічэння, якую ўвёў у 1582 г. папа Грыгорый XIII замест юліянскай сістэмы, або т. зв. старога стылю. Грыгарыянскі каляндар.

[Лац. Gregorianus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

валацу́жны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Уласцівы валацугу (‑зе); звязаны з валацужніцтвам; бадзяжны. Думкі аб Радзіме, аб сваім валацужным жыцці, аб сыне не пакідалі.. [Андрэя Пятровіча] ні на хвіліну. Скрыпка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адры́вачны, ‑ая, ‑ае.

1. Які складаецца з асобных урыўкаў, які не складае цэлага; няпоўны, мала звязаны. Адрывачныя звесткі.

2. Які перапыняецца нечаканымі паўзамі, адрывісты. Адрывачныя фразы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

до́ктарскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да доктара, дактароў, належыць ім. Доктарскія парады хвораму. Доктарскія інструменты.

2. Звязаны з вучонай ступенню доктара навук. Доктарская дысертацыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жывёлагадо́ўчы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да жывёлагадоўлі, звязаны з ёй. Ад Нёмана, які прыгожа выгінаецца ля жывёлагадоўчай фермы, ішоў на шырокі двор калгасны статак. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

іме́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да скланяльных часцін мовы (назоўніка, прыметніка, лічэбніка, займенніка); звязаны з імі. Іменнае скланенне. Іменны выказнік. Іменныя словазлучэнні. Іменныя формы прыметнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)