Verbum

змагчы́ся, змагуся, змошашся, зможацца; зак.

Выбіцца з сілы; аслабець. Вера доўга і адчайна вырывалася, драла пазногцямі твар, крычала, але сілы пакідалі яе, і яна хутка змаглася... Сачанка. Бегаў, ганяўся за конікам Кастусь, урэшце, змогся, стомлена паваліўся на світку і сам не заўважыў, як заснуў... Мележ.

лі́шне, прысл.

1. Вельмі, празмерна. Цішыня... цягнецца лішне доўга і трывожна нездарма. На фронце — гэта, безумоўна, зацішша перад новай бурай. Брыль.

2. Многа, залішне. Не было часу лішне гаварыць, вясна ішла шпарка. Чорны. Людзі стараліся патрапіць след у след, каб лішне не ісці цаліной. Лынькоў.

маргну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Аднакр. да маргаць (у 1–3 знач.).

•••

Вокам не маргнуць — а) не праявіць пачуццяў, настрою, не падаць віду; б) доўга не раздумваць, не вагацца (перад тым, як зрабіць што‑н.).

Як вокам маргнуць — пра вельмі хуткае дзеянне.

навало́чка і на́валачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Чахол для падушкі. Мы шылі насыпкі з дачушкай, Мы навалочкі з ёю шылі... Бялевіч. А Іза, як ні стрымлівала сябе, усё ж расчулілася, уткнулася тварам у падушку, сціснула зубамі навалачку і доўга ўсхліпвала. Пальчэўскі.

папавазі́ць, ‑важу, ‑возіш, ‑возіць; зак., каго-што і чаго.

Разм. Вазіць доўга, неаднаразова; павазіць многа каго‑, чаго‑н. Папавазіў [конь] і на спіне і ў драбінах.... І плуга папацягаў, і барану, нават не адну, а па дзве адразу, каб усю палоску адным ходам заняць... Кулакоўскі.

папамясі́ць, ‑мяшу, ‑месіш, ‑месіць; зак., што і чаго.

Разм. Мясіць доўга, неаднаразова; памясіць многа чаго‑н. Папамясіць цеста. □ Яшчэ зімою, як замерзне [грэбля], ці ўлетку, калі спёка, сюды-туды, можна па ёй перабрацца на другі бок. Але восенню і вясною... Ого! Тут папамесім гразі. Каліна.

папанасі́ць, ‑нашу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-што і чаго.

Разм. Насіць доўга, неаднаразова; напасіць многа каго‑, чаго‑н. Папанасіць дзіця. □ Колькі папахадзіў .. [Андрэй] тут босымі нагамі, колькі папанасіў зелля свінням, як маці палола грады. Пальчэўскі. З гэтага корту і мужчынам пашый штаны, то папаносяць!.. Васілевіч.

прабуксава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Буксуючы, папрацаваць ухаластую. Колы спачатку прабуксавалі разоў колькі, потым даволі лёгка скранулі паравоз з месца. Васілёнак.

2. Буксаваць некаторы час. На адным пад’ёме так доўга прабуксавалі, што нашых падарожнікаў захапіла ноч. Мяжэвіч.

прачака́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак., каго-чаго.

Доўга пачакаць; стаміцца ад доўгага чакання. Усе прачакаліся дзеда з Петрыкам і рашылі абедаць без іх. Місько. Гнецца пад вясеннім ветрам бэз, Стукаючы ў шыбіны табе, Ты ж чакаеш, прачакалася даўно, Каб, нарэшце, я пастукаў у акно. Лойка.

прыбра́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыбраць.

2. у знач. прым. Прыведзены ў парадак, чысты; упрыгожаны. І доўга сядзелі ў пустой, прыбранай хаце, і маўчалі, і моўчкі слухалі, як на сцяне ў поўнай цішыні цікаў гадзіннік. Адамчык. Павялі паслоў Да прыбраных сталоў. Лось.