dráufgehen
*
1.
vi (s) разм. тра́ціцца, расхо́давацца
es geht viel Zeit drauf — на гэ́та тра́ціцца шмат часу
etw. ~ lássen* — марнатра́віць (грошы)
sein gánzes Geld ist dráufgegangen — на гэ́та ён патра́ціў усе́ свае́ гро́шы
2) гі́нуць
3) кі́нуцца (на каго́-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
bleed [bli:d] v.
1. крыва́віць, сцяка́ць крывёю; праліва́ць кроў (у бітве);
bleed to death паме́рці ад стра́ты крыві́
2.infml вымага́ць гро́шы. His ex-wife is bleeding him for every penny he has. Яго былая жонка вымантачвае ў яго кожную капейку.
3. паво́лі спуска́ць ваду́; выпуска́ць паве́тра
4. абліва́цца крывёю, перажыва́ць, шкадава́ць;
My heart is bleeding for him. Маё сэрца абліваецца крывёю за яго.
♦
bleed smb. dry спусто́шваць, выка́чваць усе́ гро́шы з каго́-н., абіра́ць каго́-н. да ні́ткі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
*Пру́чацца, пру́чатысь ’намагацца, сіліцца’ (Клім.), пру́чатіся ’тс’ (брэсц., Нар. лекс.), пру́чаті ’падымаць што-небудзь цяжкае’ (беласт., Сл. ПЗБ). Укр. пруча́тися ’ўпірацца, натурыцца, супраціўляцца’, пручну́тися ’ірвануцца, кінуцца’, чэш. дыял. vypručiť (‑čať, ‑čovať) ’прагінацца, каробіцца (аб сценах дому, дошчачках бочкі)’, ’ганарыцца’, (vy)prúčat sa ’ганарліва прагінацца назад’, славац. pručiť ’выгінаць, згінаць’. Прасл. *pručiti ’надзімацца, выгінацца, намагацца’, ’працівіцца’ < прасл. *pruk‑ працягвае і.-е. аснову *(s)preuk‑ (Варбат, Этимология–1975, 31). Борысь (Зб. Русэку, 41–44) далучае сюды харв. чакаўск. пру̏čit ’марнатравіць, раскідваць (грошы)’ і выводзіць першаснае значэнне прасл. *pručiti ’прымушаць рассыпацца, разлятацца, растрэсквацца’, суадноснага з ітэратывам *pručati.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скарбо́нка ‘скрыначка для збору царкоўнай міласціны’, ‘скрыначка, бляшанка з вузкай шчылінай для збірання, назапашвання грошай’ (Нас., ТСБМ, Гарэц., Др.-Падб., Байк. і Некр., Бяльк.), скорбо́нка ‘тс’ (ТС), скарбёнка ‘тс’ (Шат., Касп., Барад.). Запазычанне з польск. skarbona, skarbonka ‘тс’; гл. Кюнэ, Poln., 96. У аснове польскага слова ляжыць ст.-польск. karbona ‘царкоўная конаўка’, запазычанае ў ст.-бел. карбона ‘тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 178), якое потым было скантамінавана з скарб (гл.). Karbona праз с.-лац. corbona, па адной версіі, было запазычана з грэч. καρβονας ‘божыя грошы’ (Міклашыч, 288) або з гебр. korbān ‘ахвярны дар’ (Борысь, 550).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мяня́ць
1. táuschen vt, úmtauschen vt, éintauschen vt (абменьваць); wéchseln vt, áuswechseln vt;
мяня́ць гро́шы Geld wéchseln;
2. (рабіць іншым) ändern vt, verändern vt, wéchseln vt;
мяня́ць по́гляд séine Méinung ändem
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ля́снуць сов.
1. (железом и т.п.) ля́згнуть;
2. хло́пнуть; (кнутом — ещё) щёлкнуть;
3. (зубами) щёлкнуть, ля́згнуть;
4. разг. (ударить) хлестну́ть;
5. перен., разг. (пропасть зря) у́хнуть;
ля́снулі мае́ гро́шы — у́хнули мои́ де́нежки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
заве́сціся, -вяду́ся, -вядзе́шся, -вядзе́цца; -вядзёмся, -ведзяце́ся, -вяду́цца; -вядзі́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць вадзіцца, зрабіцца наяўным.
Завялося знаёмства.
Грошы завяліся.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Узнікнуць, распладзіцца.
У садзе завяліся шкоднікі.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць дзейнічаць, будучы заведзеным (гл. завесці ў 7 знач.).
Гадзіннік завёўся.
Матор не завёўся.
4. Пачаць спрэчку, бойку і пад. з кім-н. (разм.).
З. сварыцца з кім-н. Ужо завёўся на паўдня (перан.: гаварыць надта доўга і бесперастанку).
|| незак. заво́дзіцца, -во́джуся, -во́дзішся, -во́дзіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адасла́ць, адашлю́, адашле́ш, адашле́; адашлём, адашляце́, адашлю́ць; адашлі́; -сла́ны; зак.
1. што. Паслаць, адправіць што-н. каму-н.
А. грошы сыну.
2. каго. Адправіць, накіраваць каго-н. куды-н. з якой-н. мэтай па якой-н. прычыне.
А. дзяцей у вёску.
3. каго (што). Прапанаваць звярнуцца куды-н., дзе можна знайсці даведку; зрабіць спасылку на каго-, што-н.
А. чытача да першакрыніцы.
4. што. Адправіць назад пасланае, вярнуць.
А. назад бандэроль.
|| незак. адсыла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. адсыла́нне, -я, н. і адсы́лка, -і,
ДМ -лцы, ж.
|| прым. адсы́лачны, -ая, -ае (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абаро́т, -у, М -ро́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Поўны круг вярчэння.
Кола робіць дзесяць абаротаў у секунду.
2. Асобная частка, стадыя якой-н. дзейнасці, развіцця чаго-н. (спец.).
А. палявых культур.
3. Сукупнасць работ, аперацый, якія складаюць поўны цыкл у выкарыстанні чаго-н. (спец.).
А. вагонаў.
4. Абарачэнне грашовых сродкаў і тавараў для ўзнаўлення, атрымання прыбытку.
А. капіталу.
Пусціць грошы ў а.
Гадавы а.
◊
Узяць у абарот каго (разм.) — аказваць (аказаць) рашучае ўздзеянне на каго-н., прымушаць (прымусіць) весці сябе як належыць.
|| прым. абаро́тны, -ая, -ае (да 3 і 4 знач.).
Абаротныя сродкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
раскіда́ць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.
1. што. Кі́даючы, размясціць у розных месцах па паверхні або пакласці ў беспарадку.
Р. сена.
2. перан., каго-што. Прымусіць разысціся, раз’ехацца ў розных напрамках; размясціць у розных месцах.
Жыццё раскідала сяброў па свеце.
3. што. Разбурыць, разваліць.
Р. старую хату.
4. што. Дарэмна патраціць.
Куды грошы раскідаў — не ведаю.
5. што. Праараць уроскідку.
Р. дзве паласы.
|| незак. раскіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і раскі́дваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. раскіда́нне, -я, н., раскі́дванне, -я, н. і ро́скід, -у, М -дзе, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)