дэтэрміна́нт

(лац. determinans, -ntis = які вызначае)

выраз, які складаецца з элементаў матрыцы 2 і служыць для рашэння лінейных сістэм ураўненняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

здра́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; зак.

1. каму-чаму. Перайсці на бок ворага, прадаць.

З. радзіме.

2. каму-чаму. Парушыць вернасць.

З. сябру.

З. сабе (зрабіць што-н. насуперак сваім перакананням).

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каму. Перастаць служыць; аслабець (пра сілы, здольнасці, пачуццёвыя ўспрыманні).

Памяць здрадзіла ёй.

Сілы здрадзілі спартсмену.

|| незак. здра́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гэ́та, часц.

1. указ. Служыць для выдзялення, падкрэслівання таго ці іншага слова ў сказе.

Г. мы прыйшлі.

2. Удакладняе сэнс выказніка, які выражаны назоўнікам, прыметнікам, інфінітывам ці прыслоўем.

Праца — г. крыніца нашага багацця.

Жыццё — г. барацьба.

3. узмацн. Узмацняе сэнс, значэнне папярэдняга займенніка, прыслоўя, часціцы ў пытальных, клічных і даданых сказах.

Ці г. ты яшчэ з работы ідзеш?

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

скаба́, -ы́, мн. ско́бы і (з ліч. 2, 3, 4) скабы́, скоб, ж.

1. Выгнутая паўкругам металічная паласа, якая служыць ручкай у дзвярах, сундуках і пад.

2. Сагнутая пад вуглом жалезная паласа ці дрот для сашчаплення якіх-н. частак.

Змацаваць вуглы скобамі.

|| памянш. ско́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.

|| прым. ско́бачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

спружы́на, -ы, мн. -ы, -жы́н, ж.

1. Пругкая металічная палоска ці дрот і пад., выгнутыя пераважна спіраллю, што служыць для змяншэння сілы ўдараў, прывядзення ў рух механізмаў і інш.

С. ў гадзінніку.

Дзвярная с.

2. перан., чаго або якая. Рухаючая сіла чаго-н.

Унутраныя спружыны ўчынкаў.

|| прым. спружы́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Спружынная канапа (са спружынамі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

фон​I м Grund m -(e)s, Gründe; Híntergrund m (тс перан);

вылуча́цца на фоне (тс перан) sich vom Híntergrund ábheben*;

служы́ць [быць] фонам каму-н, чаму-н den Híntergrund bílden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

marynarka

marynar|ka

ж.

1. пінжак;

2. флот;

~ka wojenna — ваенна-марскі флот;

służyć w ~ce — служыць на флоце

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

бегавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які служыць для бегу, шпаркай язды. Бегавая дарожка. Бегавыя лыжы. Бегавыя дрожкі.

2. Які мае адносіны да бегу як віду спорту або скачак рысакоў. Бегавая праграма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

а́нкер, ‑а, м.

1. Прыстасаванне ў гадзіннікавым механізме, якое звязвае хадавое кольца з маятнікам і забяспечвае раўнамернасць ходу гадзінніка.

2. Металічная дэталь, якая служыць для змацавання састаўных частак збудаванняў, машын.

[Ням. Anker.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імша́, ‑ы, ж.

Каталіцкая абедня. Служыць імшу. □ У касцёле ўсё яшчэ свяціліся вокны, яшчэ прабілася імша. Пестрак. // Музычны харавы твор на тэкст такой абедні, звычайна з суправаджэннем арганаў і аркестра.

[Фр. messe.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)