далі́ць, -лію́, -ліе́ш, -ліе́; -ліём, -ліяце́, -лію́ць і далью́, -лье́ш, -лье́; -льём, -льяце́, -лью́ць; далі́ў, -ліла́, -ліло́, -лілі́; далі́ -лі́це; -лі́ты; зак., што і чаго.
Наліваючы, дабавіць да якога-н. узроўню.
Д. гаршчок.
Д. у шклянку заваркі.
|| незак. даліва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дына́міка, -і, ДМ -міцы, ж.
1. Раздзел механікі, які вывучае законы руху цел у залежнасці ад сіл, што дзейнічаюць на іх.
2. Ход развіцця, змянення чаго-н.
Д. грамадскага развіцця.
3. Рух, дзеянне, развіццё.
Д. сучаснага жыцця.
|| прым. дынамі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наты́каць, -аю, -аеш, -ае, зак., чаго.
1. Уваткнуць што-н. у якой-н. колькасці.
Н. іголак у падушачку.
2. Расставіць, размясціць дзе-н. (разм.).
Н. сцяжкоў на карце.
3. і што. Накалоць (разм.).
Н. слівы перад варкай.
|| незак. натыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наўсця́ж, прысл. і прыназ. (разм.).
1. прысл. Ва ўсю даўжыню чаго-н.
Н. кладуцца пракосы.
2. прысл. Ва ўсіх напрамках, навокал.
Н. праляглі дарогі.
3. прыназ. з Р. Ужыв. пры ўказанні на прадмет, уздоўж якога што-н. размяшчаецца, рухаецца.
Ісці н. дарогі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
незале́жны, -ая, -ае.
1. Які не залежыць ад каго-, чаго-н.; самастойны, свабодны.
Н. эксперт.
Н. чалавек.
2. Які выражае самастойнасць у чым-н.
Незалежныя думкі.
Трымаць сябе незалежна (прысл.).
3. Самастойны ў міжнародных адносінах; суверэнны.
Незалежная дзяржава.
|| наз. незале́жнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
не́тры, -аў.
1. Тое, што знаходзіцца, змяшчаецца пад зямной паверхняй.
У нетрах зямлі.
Распрацоўка нетраў.
2. перан. Унутраная прастора, глыбінныя часткі краіны, раёна і пад.
Н.
Палесся.
3. Непраходныя, глухія мясціны.
Лясныя н.
4. перан. Унутраная, глыбінная частка чаго-н.
Н. памяці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падла́дзіцца, -ла́джуся, -ла́дзішся, -ла́дзіцца; зак., пад каго-што, да каго-чаго.
1. Прызвычаіцца, прыстасавацца.
П. пад чые-н. крокі.
П. да працы напарніка.
2. перан. Прынараўліваючыся да чыіх-н. звычак, густаў, выклікаць сімпатыю да сябе.
П. да начальніка.
|| незак. падла́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падпаўзці́, -зу́, -зе́ш, -зе́; -зём, -зяце́, -зу́ць; -по́ўз, -паўзла́, -ло́; -зі́; зак.
1. Наблізіцца да каго-, чаго-н. паўзком.
П. да варожага дота.
2. Паўзком забрацца пад што-н.
П. пад куст.
|| незак. падпаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і падпо́ўзваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазла́зіць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -зіць; -зім, -зіце, -зяць; зак.
1. Злезці адкуль-н. — пра ўсіх, многіх.
Хлопцы пазлазілі з веласіпедаў.
2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Знікнуць з паверхні чаго-н.
Ад сонца пазлазіла скура з цела.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пака́зчык, -а, мн. -і, -аў, м.
1. У матэматыцы: паказчык ступені — лічбавае або літарнае абазначэнне, якое паказвае ступень, у якую ўзводзіцца дадзены лік або выраз.
2. Тое, па чым можна меркаваць пра развіццё і ход чаго-н.
Паказчыкі высокай культуры і адукаванасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)