ту́лава, ‑а, н.

Цела чалавека або жывёліны без галавы і канечнасцей. Стома ўсё больш абцяжарвала рукі, тулава, але .. [Васіль] не паддаваўся. Мележ. Цяпер .. [Чарнавус] падаўся тулавам крыху ўперад, падрыхтаваўся слухаць: цікава ўсё ж такі, што будзе гаварыць новы старшыня, чым здзівіць? Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрцэ́т, ‑а, М ‑цэце, м.

Спец.

1. Ансамбль з трох выканаўцаў, пераважна вакальны; трыо.

2. Музычны твор або частка музычнага твора для трох выканаўцаў (галасоў, інструментаў) са сваёй партыяй для кожнага.

3. Вершаваная страфа ў санеце, якая складаецца з трох радкоў.

[Іт. terzetto ад лац. tertius — трэці.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ха́барніцтва, ‑а, н.

Злачынства, звязанае з атрыманнем службовай асобай хабару, або дача ёй хабару. Хабарніцтва караецца законам. □ [Казік:] — Ну тут.. [войт] разгарнуўся ва ўсю шыр — квітнее, брат, і хабарніцтва, і нахабнасць, і самавольства, а пан войт плавае, як сыр у масле. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ха́кі,

1. прым. нескл. Шаравата-зялёны, зелянковы. І сярод.. [людзей] быў рослы хлопец у лёгкім шэрым паліто, з-пад якога выглядвала вайсковая гімнасцёрка і штаны колеру хакі. Марціновіч.

2. нескл., н. Тканіна або форменнае адзенне такога колеру. Быць апранутым у хакі.

[Ад інд. khaki — колер гразі, зямлі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шарсці́сты, ‑ая, ‑ае.

1. Пакрыты шэрсцю; з доўгай або густой шэрсцю. Шарсцістая жывёліна.

2. Пакрыты ворсам, варсінкамі; варсісты. Шарсцістыя пальчаткі. Шарсцістая тканіна.

3. перан. Задзірысты, незгаворлівы, гарачы. [Жанчына:] — Антон, той спакойны. □ Мікіта, ого, дужа шарсцісты. Больш за слова яму не кажы. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штрыхо́ўка, ‑і, ДМ ‑хоўцы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. штрыхаваць.

2. Штрыхі, нанесеныя на што‑н.; заштрыхаванае месца. // Спосаб выканання мастацкіх твораў (звычайна малюнкаў). Нязначная частка прац [Філіповіча] намалявана адным контурам або суцэльнай штрыхоўкай тушшу без ужывання колеру. Шматаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шынка́р, ‑а, м.

Уст.

1. Уладальнік шынка або прадавец спіртных напіткаў у ім. Не было патрэбы адбудоўваць карчму і не было каму заступіць месца старога шынкара: сыноў Абрам не меў, а дочкі павыходзілі замуж. Колас.

2. Асоба, якая займаецца шынкарствам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эро́зія, ‑і, ж.

1. У геалогіі — разбурэнне горных народ, паверхні зямлі вадой, ільдом або ветрам. Ледніковая эрозія. Эрозія глебы.

2. У тэхніцы — разбурэнне паверхні металаў пад уздзеяннем механічных фактараў ці электрычных разрадаў.

3. У медыцыне — утварэнне язваў на паверхні эпітэлію.

[Лац. erosio — раз’яданне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Го́нты ’гонты’ (БРС, Шат., Касп.), адз. л. го́нта. Рус. (з Пятроўскай эпохі) гонг, го́нот, укр. гонг. Запазычанне з польск. gont або чэш. hont (першакрыніцай з’яўляецца ням. gant ’перакладзіны’). Гл. Фасмер, 1, 438.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Драп ’драп (тканіна)’ (БРС). Рус. драп, укр. драп. Запазычанне з ням. Drap (< франц.) або прама з франц. drap ’тс’ (< с.-лац.). Гл. Фасмер, 1, 535; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 185–186.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)