ана́ліз

(гр. analysis = раскладанне)

1) навуковае даследаванне шляхам расчлянення цэлага на састаўныя часткі (напр. матэматычны а., а. мастацкага твора);

2) вызначэнне саставу і ўласцівасцей рэчыва (напр. а. крыві).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

крэазо́т

(фр. creosote, ад гр. kreas = мяса + sodzo = ахоўваю, зберагаю)

масляністая вадкасць з едкім пахам, якая атрымліваецца шляхам сухой перагонкі драўніны, часцей буку; выкарыстоўваецца ў тэхніцы і медыцыне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

show1 [ʃəʊ] n.

1. спекта́кль; відо́вішча, шо́у

2. пака́з, дэманстра́цыя, выста́ва;

a flower show выста́ва кве́так;

be on show быць вы́стаўленым, пака́заным

3. вы́гляд;

make a show of sym pathy рабі́ць вы́гляд, бы́ццам спачува́еш;

put up a good show до́бра сябе́ паказа́ць (у якой-н. справе);

It’s just all show. Гэта адна паказуха.

for show для зне́шняга эфе́кту;

a show of hands галасава́нне шля́хам узня́цця рук

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

бялі́ць, бялю́, бе́ліш, бе́ліць; бе́лены; незак., што.

1. Пакрываць вапнай, мелам, робячы белым.

Б. печ.

2. Дасягаць белізны чаго-н. шляхам спецыяльнай апрацоўкі.

Б. палотны на сонцы.

3. Знімаць шкуру з забітай жывёліны, кару са ствала дрэва.

Б. авечку.

|| зак. вы́беліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены (да 1 і 2 знач.), набялі́ць, -бялю́, -бе́ліш, -бе́ліць; -бе́лены (да 2 знач.) і пабялі́ць, -бялю́, -бе́ліш, -бе́ліць; -бе́лены (да 1 знач.); наз. пабе́лка, -і, ДМ -лцы, ж. (да 1 знач.).

|| звар. бялі́цца, бялю́ся, бе́лішся, бе́ліцца; зак. набялі́цца, -бялю́ся, -бе́лішся, -бе́ліцца (да 2 знач.).

|| наз. бяле́нне, -я, н.

|| прым. бялі́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

крук, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Металічны ці драўляны стрыжань з загнутым тупым канцом.

Павесіць паліто на к.

2. Кароткі металічны прут, загнуты на адным канцы і прымацаваны другім канцом да каната, вяроўкі і пад. для падчэплівання і перамяшчэння грузаў.

К. пад’ёмнага крана.

3. Зашчэпка на дзвярах у форме загнутага на канцы металічнага прута, які накідваецца на прабой.

Узяць дзверы на к.

4. Лішняя адлегласць пры хадзьбе кружным шляхам.

Крукам галавы (носа) не дастаць (разм., неадабр.) — пра вельмі ганарыстага чалавека.

Сагнуць у крук каго (разм.) — прымусіць падпарадкавацца.

Сядзець крукам (разм.) — вельмі старанна рабіць што-н. (звычайна седзячы).

|| прым. крукавы́, -а́я, -о́е (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

means [mi:nz] n. (pl. means)

1. (of) ме́тад; сро́дак; сістэ́ма;

That’s the most effective means of advertising. Гэта самы эфектыўны спосаб/сродак рэкламы;

a means of transport BrE тра́нспартныя сро́дкі, тра́нспарт;

by honest/fair means чэ́сным, добрасумле́нным/справядлі́вым шля́хам

2. pl. means гро́шы; дахо́д;

beyond your means (кашту́е) больш, чым вы мо́жаце сабе́ дазво́ліць;

within your means (кашту́е) сто́лькі, што вы мо́жаце сабе́ дазво́ліць;

a man/woman of means fml бага́тая, замо́жная асо́ба, асо́ба са сро́дкамі

3. : the means of production econ. сро́дкі вытво́рчасці

by all means абавязко́ва, зразуме́ла;

Can I call you later? – By all means. Магу я патэлефанаваць вам пазней? – Абавязкова;

by means of fml шля́хам, ме́тадам;

by no means/not by any means ні ў я́кім ра́зе, зусі́м не (так);

He is not a bad man, by any means. Ён зусім не дрэнны чалавек.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ко́рнер1

(англ. corner = скупляць тавар са спекулятыўнай мэтай)

кароткатэрміновы дагавор з мэтай авалодаць рынкам шляхам скупкі акцый, тавараў, кантрактаў на біржах і перапрадажы перапродажы іх па манапольных цэнах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Назоўны (склон). Агульнаеўрапейская калька з лац. nominativus, параўн. рус. именительный (ад имя), польск. mianownik (ад miano ’імя’, mianować ’называць’) і г. д. (гл. Словарь славянских лингвистических терминов, т. 1. Прага, 1977, 344); апошні тэрмін або, магчыма, укр. називний (відмінок), з’явіўся непасрэдным узорам калькавання. У далейшым, паводле адносін лац. nomen ’імя’ — nominativus ’назоўны склон’, шляхам семантычнай кандэнсацыі была створана пара назоўны склонназоўнік з пераасэнсаваннем значэння ’форма, якая выступае ў назоўным склоне’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Напра́ма ’кірунак, напрамак’ (Яруш.), напра́мак ’тс’ (Байк. і Некр., ТСБМ). Відаць, наватвор беларускай літаратурнай мовы, што ўзнік шляхам запазычання з укр. напрям, напрямок ’тс’ ці ў выніку калькавання рус. направление ’тс’ (з ц.-слав. правъ ’прамы’); пры гэтым варта адзначыць, што магчыма і самастойнае развіццё на базе народных прыслоўяў тыпу напрамік, напрамкі ’напрасткі, нацянькі’ (Мат. Гом., Сл. ПЗБ, ТС) праз абагульненне семантыкі ’напрасткі’ — ’напрамую, у кірунку да мэты’ — ’кірунак’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нуд ’халера, зараза, нуда’ (слонім., Нар. словатв.; Сл. ЦРБ), ’нуда; моташнасць’ (драг., Нар. словатв.), ’сум, маркота’ (Чэрн.), ’неахайнасць’ (Нік. Очерки), нудзь ’нуда, журба, маркота’ (ТС), укр. нуд ’нуда; млоснасць’, рус. нуд ’кароста’. Аддзеяслоўны назоўнік ад нудзіць (гл.); першапачатковае значэнне захавалася, відаць у ну́ддзе ’прымус’ (Нас.), параўн. нуддзю ’прымусам, гвалтам’ (там жа), з якіх натуральным шляхам маглі ўзнікнуць формы нуд, нудзь, параўн. хлуд і хлуддзе, по́скудзь і по́скуддзе і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)