Verbum

ГЕНТ,

Ган (флам. Gent, франц. Gand), горад на ПнЗ Бельгіі, у сутоках рэк Ліс і Шэльда. Адм. ц. правінцыі Усх. Фландрыя. Вядомы з 7 ст. 228,5 тыс. ж. (1993). Буйны трансп. вузел. Марскі і рачны порт, каналамі звязаны з Паўночным м. Старадаўні (з 11 ст.) цэнтр тэкст. прам-сці (пераважна баваўнянай і льняной) і вытв-сці карункаў. Прам-сць: машынабудаванне (тэкст., эл.-тэхн., суднабудаванне), хім., нафтахім., папяровая (у асн. вытв-сць газетнай паперы), мэблевая, харчовая. Кветкаводства (на экспарт), выстаўкі кветак. Цэнтр флам. культуры. Ун-т. Музеі: выяўл. мастацтваў, археал., фальклору і інш. Арх. помнікі 11—18 ст., у т. л. гатычны сабор св. Бавона (12—16 ст.), гар. вежа (12—14 ст.).

т. 5, с. 160

ГЕ́РЦЫКЕ

(Gercike),

Герсіке, Гарцыке, старажытны горад 11—13 ст. у Полацкай зямлі, на правым беразе Зах. Дзвіны. За 180 км ад Полацка, 2 км ад нас. пункта Ерсіка (Латвія). Паселішча Герцыке існавала з 10 ст. У 2-й пал. 11 — 1-й пал. 13 ст. горад належаў Полацкаму княству як фарпост і цэнтр феад. ўладання ў Ніжнім Падзвінні. Насельніцтва складалася з латгалаў і славян. У «Хроніцы Лівоніі» Генрыха Латвійскага пад 1209 упамінаецца як багатая княжацкая рэзідэнцыя з некалькімі правасл. цэрквамі і цэнтр удзела кн. Усевалада. У 1209, 1214 і 1215 на Герцыке нападалі крыжакі, разрабавалі і спалілі яго. У 1230 перайшоў пад уладу рыжскага епіскапа. Пасля 14 ст. ў пісьмовых крыніцах не ўпамінаецца.

Г.М.Семянчук.

т. 5, с. 202

ВАЛЕ́НСІЯ

(Valencia),

горад на Пн Венесуэлы. Адм. ц. штата Карабоба. Засн. ў 1555. 903,1 тыс. ж., з прыгарадамі 1,3 млн. ж. (1993). Вузел аўтадарог. Нафтахім., цэлюлозна-папяровая, тэкст., гарбарна-абутковая прам-сць. Цэнтр буйнога с.-г. раёна па адкорме жывёлы. Ун-т. Арх. помнікі 19 ст.

т. 3, с. 479

ВАЛЫ́НЦЫ,

вёска ў Беларусі, у Кармянскім р-не Гомельскай вобл. Цэнтр сельсавета і саўгаса. За 16 км ад г.п. Карма, 126 км ад Гомеля, 76 км ад чыг. ст. Рагачоў. 208 ж., 101 двор (1995). Клуб, б-ка, аддз. сувязі. Брацкая магіла сав. воінаў і партызан.

т. 3, с. 489

ВАРХІ́,

вёска ў Беларусі, у Гарадоцкім р-не Віцебскай вобл. Цэнтр Першамайскага с/с і калгаса. За 12 км на Пн ад Гарадка, 51 км ад Віцебска, 3 км ад чыг. ст. Раслякі. 344 ж., 126 двароў (1995). Базавая школа, Дом культуры, камбінат быт. абслугоўвання, аддз. сувязі.

т. 4, с. 14

ВЕ́НДАРАЖ,

вёска ў Беларусі, у Магілёўскім р-не. Цэнтр сельсавета і саўгаса. За 22 км на ПдЗ ад Магілёва, 5 км ад чыг. ст. Вендрыж. 453 ж., 180 двароў (1996). Сярэдняя школа, клуб, б-ка, бальніца, аптэка, аддз. сувязі. Брацкая магіла сав. воінаў, магіла ахвяр фашызму.

т. 4, с. 79

ВЕРХАЛЕ́ССЕ,

вёска ў Навасёлкаўскім с/с Кобрынскага р-на Брэсцкай вобл. Цэнтр калгаса. За 18 км ад Кобрына, 60 км ад Брэста, 20 км ад чыг. ст. Кобрын. 452 ж., 175 двароў (1996). Сярэдняя школа, Дом культуры, б-ка, аддз. сувязі. Помнік архітэктуры — Мікалаеўская царква (19 ст.).

т. 4, с. 108

АЦМІ́НАВА,

вёска ў Беларусі, у Навагрудскім раёне Гродзенскай вобласці. Цэнтр сельсавета і калгаса. За 27 км на Пн ад Навагрудка, 200 км ад Гродна, 50 км ад чыг. ст. Наваельня. 530 ж., 191 двор (1995). Сярэдняя школа, Дом культуры, б-ка, камбінат быт. абслугоўвання, аддз. Сувязі.

т. 2, с. 162

БАЛАКО́ВА,

горад у Расіі, цэнтр раёна ў Саратаўскай вобл., на левым беразе р. Волга. Засн. ў 1762. 208,7 тыс. ж. (1994). Чыг. станцыя. Рачны порт. Аэрапорт. Хім. (хім. валокны, мінер. ўгнаенні, гумава-тэхн. вырабы і інш.), машынабуд. прам-сць. Саратаўская ГЭС. Балакоўская АЭС. ВНУ. 3 музеі.

т. 2, с. 237

БА́НТУ,

група народаў у Цэнтр. і Паўд. Афрыцы (буйнейшыя — руанда, макуа, шона, конга, малаві, рундзі, зулу і інш.). Больш за 150 млн. чал. (1987). Гавораць на мовах групы банту. Шырока рассяліліся (з 1-га тыс. да нашай эры да 19 ст.), асімілюючы карэннае насельніцтва (пігмеяў і інш.).

т. 2, с. 283