прыве́сці, ‑вяду, ‑вядзеш, ‑вядзе; ‑вядзём, ‑ведзяце;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыве́сці, ‑вяду, ‑вядзеш, ‑вядзе; ‑вядзём, ‑ведзяце;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сарва́ць 1, ‑рву, ‑рвеш, ‑рве; ‑рвём, ‑рвяце;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
•••
сарва́ць 2, ‑рве;
Вырваць, званітаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
sein
I
1.
1) быць, існава́ць
2) быць, знахо́дзіцца
3) пахо́дзіць, быць ро́дам (адкуль-н.)
4) быць, з’яўля́цца (у функцыі звязкі)
5) з inf + zu указвае на павіннасць або магчымасць:
2.
дапаможны дзеяслоў, які ўжываецца для ўтварэння перфекта і плюсквамперфекта
II
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
хадзі́ць, хаджу́, хо́дзіш, хо́дзіць;
1. Мець здольнасць, магчы рухацца, ступаючы нагамі (пра чалавека і жывёл).
2. Тое, што і ісці (у 1 знач.), аднак хадзіць абазначае рух, які паўтараецца, адбываецца ў розны час і ў розных напрамках.
а) Перамяшчацца, ступаючы нагамі, робячы крокі (пра чалавека і жывёлу).
б) Перамяшчацца пэўным маршрутам; ездзіць, плысці, ляцець (пра сродкі перамяшчэння).
в) Перамяшчацца ў пэўным кірунку (пра свяцілы, хмары і пад.).
г) Перамяшчацца, рухацца масай, патокам, чарадой.
3.
4. Пераходзіць, перадавацца ад аднаго да другога.
5. Быць у руху; рухацца ўзад і ўперад або ўверх і ўніз, з аднаго боку ў другі.
6. Падымацца і апускацца
7. Укісаючы, брадзіць.
8.
9.
10.
11. Насіць што‑н., апранацца як‑н., у што‑н.
12.
13. Быць, знаходзіцца ў якім‑н. стане, настроі.
14. Выкарыстоўвацца тым або іншым чынам, у той або іншай запрэжцы (пра коней і пад.).
15. Рабіць ход якой‑н. фігурай, картай.
16.
17.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мець
1.
2. (за каго, што) счита́ть (кем, чем), принима́ть (за кого, что);
3. (в личных формах со знач. долженствования) переводится обычно словом до́лжен, должна́ или
◊ м. го́нар — име́ть честь;
не м. ві́ду — не име́ть ви́да;
м. зуб — (на каго) име́ть зуб (на кого);
ма́йце ла́ску — бу́дьте любе́зны; сде́лайте одолже́ние;
м. лі́тасць — быть милосе́рдным, щади́ть;
м. ра́цыю — быть пра́вым;
як ма́е быць — а) как сле́дует; как поло́жено; б) честь-че́стью;
не м. сэ́рца — не име́ть се́рдца;
не м. нічо́га за душо́й — не име́ть ничего́ за душо́й;
м. ме́сца — име́ть ме́сто;
м. дачыне́нне — а) име́ть отноше́ние, каса́тельство; б) относи́ться к де́лу;
м. надзе́ю — име́ть наде́жду;
м. сумле́нне — име́ть со́весть;
м. руку́ — име́ть ру́ку;
м. спра́ву — име́ть де́ло;
м. кусо́к хле́ба — име́ть кусо́к хле́ба;
м. на рука́х — (каго) име́ть на рука́х (кого);
м. вагу́ — име́ть вес;
м. на ўва́зе (на прыме́це) — а) име́ть в виду́; б) име́ть на приме́те;
не м. спако́ю — не знать поко́я;
не м. капе́йкі
не м. во́ка — (на каго) быть злым, недоброжела́тельным (к кому);
ці не ма́еце (не бу́дзеце мець) ла́ску — не бу́дете ли так любе́зны;
м. ву́шы — слу́шать, прислу́шиваться;
м. свае́ во́чы і ву́шы — име́ть свои́ глаза́ и у́ши;
м. на во́ку — (каго, што) а) следи́ть (за кем, чем); не спуска́ть глаз (с кого, чего); б) име́ть на приме́те (кого, что);
не м. клёку ў галаве́ — без царя́ в голове́;
не м. ні шэ́лега — не име́ть ни полу́шки;
м. галаву́ на пляча́х — име́ть го́лову на плеча́х;
ці ма́еш ты ро́зум? — в уме́ ли ты?;
м. за го́нар — счита́ть за честь;
не ме́ла ба́ба кло́пату, (дык) купі́ла парася́ —
і сце́ны ву́шы ма́юць —
хто дба́е, той і ма́е —
што ў ха́це ма́ем, тым і прыма́ем —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
зве́сці, звяду, звядзеш, звядзе; звядзём, зведзяце;
1. Дапамагчы каму‑н. або прымусіць каго‑н. сысці ўніз.
2. Перавесці, адвесці на другое месца.
3. Дапамагчы каму‑н. сустрэцца, убачыцца, пазнаёміцца з кім‑н.
4. Наблізіць адно да другога; ссунуць.
5. Зрабіць нерухомым, анямелым; сцягнуць, сагнуць.
6. Сабраць у адно месца.
7. Саставіць адзінае цэлае з асобных частак, адзінак і пад.
8. Нацкаваць адзін на другога, прымусіць пабіцца, пакусацца (пра жывёл, птушак).
9. Прывесці да якога‑н. агульнага выніку; абагуліць.
10. Знішчыць, перавесці.
11. Збіць з правільнага жыццёвага шляху; схіліць да дрэнных учынкаў.
12. Абмежаваць, скараціць; давесці да чаго‑н. нязначнага, малога і пад.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даро́га, ‑і,
1. Прыстасаваная для язды і хадзьбы паласа зямлі, якая злучае асобныя пункты мясцовасці.
2. Працягласць шляху, адлегласць, якую патрэбна прайсці, праехаць і пад.
3. Месца для праходу, праезду.
4. Падарожжа, паход, паездка.
5. Напрамак руху.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
круці́ць, кручу, круціш, круціць;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лёгкі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае невялікі цяжар, мала важыць;
2. Спрытны, прыгожы, хуткі (пра паходку, рухі і пад.).
3. Просты, даступны разуменню.
4. Нязначны, невялікі, слабы (па велічыні, сіле, ступені праяўлення).
5. Павярхоўны, неглыбокі, несур’ёзны.
6. Які не мае цяжкага ўзбраення; рухомы.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ляжа́ць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць;
1. Знаходзіцца ўсім целам на чым‑н. у гарызантальным становішчы (пра людзей і некаторых жывёл).
2. Знаходзіцца, размяшчацца на якой‑н. паверхні нерухома (бакавой часткай, гарызантальна);
3. Пакрываць, ахутваць сабою што‑н.
4. Змяшчацца, знаходзіцца дзе‑н.
5. Размяшчацца, займаць якую‑н. прастору; распасцірацца.
6. Праходзіць, пралягаць; мець напрамак куды‑н. (пра дарогу і пад.).
7. Быць укладзеным, надзетым тым ці іншым чынам.
8.
9. У спалучэнні са словамі «на душы», «на сэрцы», «на сумленні» азначае: быць прадметам затоеных турбот, пастаяннай трывогі, роздуму і пад.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)