дэта́ль, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.
1. Невялікая падрабязнасць, прыватнасць.
У праекце ўсе дэталі прадугледжаны.
2. Частка механізма, машыны, якая не можа быць разабрана на іншыя, больш простыя і драбнейшыя часткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэтана́тар, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
Прыстасаванне з выбуховым рэчывам, якое выклікае дэтанацыю асноўнага зарада.
Капсуль-д.
|| прым. дэтана́тарны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэтана́цыя, -і, ж. (спец.).
1. Імгненны выбух рэчыва, выкліканы выбухам другога рэчыва або ўдарам.
2. Хуткае і няпоўнае згаранне паліва ў рухавіку ўнутранага згарання.
Д. паліва.
|| прым. дэтанацы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэтэ́ктар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Прыстасаванне ў радыёпрыёмніку для пераўтварэння ваганняў высокай частаты ў ваганні нізкай частаты.
2. Прылада для выяўлення радыеактыўнага ці цеплавога выпраменьвання.
Д. ядзерных выпраменьванняў.
○
Дэтэктар хлусні — спецыяльнае прыстасаванне для запісу фізіялагічных паказчыкаў таго, каго дапытваюць, або падвыпрабавальнага.
|| прым. дэтэ́ктарны, -ая, -ае.
○
Дэтэктарны прыёмнік — найпрасцейшы радыёпрыёмнік, у якім прынятыя сігналы пераўтвараюцца ў гукавыя пры дапамозе крышталічнага дэтэктара.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэтэкты́ў, -ты́ва, мн. -ты́вы, -ты́ваў, м.
1. Спецыяліст па расследаванні крымінальных злачынстваў, агент вышукной паліцыі.
2. Літаратурны твор або кінафільм, у якіх адлюстроўваецца раскрыццё таямніц, звязаных звычайна з забойствам.
|| прым. дэтэкты́ўны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Д. раман.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэтэрміні́зм, -у, м.
Вучэнне аб заканамернасці і прычыннай абумоўленасці ўсіх з’яў прыроды і грамадства.
|| прым. дэтэрміні́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэ-фа́кта, прысл. (кніжн.).
Фактычна, на справе, сапраўды; проціл. дэ-юрэ.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэфармава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны; зак. і незак., каго-што.
Змяніць (змяняць) форму чаго-н., памер якога-н. цела або яго частак уздзеяннем знешніх сіл.
|| звар. дэфармава́цца, -му́юся, -му́ешся, -му́ецца; -му́йся.
|| наз. дэфарма́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэфе́кт, -у, М -кце, мн. -ы, -аў, м.
Недахоп, загана.
Праект з вялікім дэфектам.
|| прым. дэфе́ктны, -ая, -ае.
Д. экзэмпляр кнігі.
|| наз. дэфе́ктнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэфектало́гія, -і, ж.
Навука, якая вывучае заканамернасці і асаблівасці развіцця дзяцей з фізічнымі і псіхічнымі недахопамі і пытанні іх навучання і выхавання.
|| прым. дэфекталагі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)