Verbum

дыяпазо́н, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Інтэрвал паміж самым нізкім і самым высокім гукамі пеўчага голасу, мелодыі або музычнага інструмента (спец.).

2. Вобласць, у межах якой ажыццяўляюцца якія-н. вымярэнні (спец.).

Д. радыёчастот.

3. перан. Аб’ём ведаў, інтарэсаў.

Дыяпазон вучонага.

|| прым. дыяпазо́нны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

дыяптры́я, -і, мн. -ы́і, -ы́й, ж.

Адзінка вымярэння праламляльнай сілы аптычных лінз.

|| прым. дыяптры́чны, -ая, -ае.

дыяра́ма, -ы, мн. -ы, -ра́м, ж.

1. Карціна, намаляваная на празрыстай тканіне або шкле і спецыяльна асветленая для стварэння ўражання аб’ёмнасці.

2. Жывапісная карціна з рэальнымі або бутафорскімі прадметамі, макетамі.

|| прым. дыяра́мны, -ая, -ае.

дыя́спара, -ы, мн. -ы, -пар, ж.

Частка народа (этнічнай супольнасці), якая жыве па-за межамі гістарычнай радзімы.

Беларуская д. ў Канадзе.

дыятэ́з, -у, м.

Схільнасць чалавечага арганізма да некаторых захворванняў (алергія, рэспіраторныя інфекцыі і інш.).

|| прым. дыятэ́зны, -ая, -ае.

дыяфі́льм, -а, мн. -ы, -аў, м.

Фільм, складзены з дыяпазітываў.

Дзіцячыя дыяфільмы.

|| прым. дыяфі́льмавы, -ая, -ае.

дыяфра́гма, -ы, мн. -ы, -фра́гм і -аў, ж.

1. Сухажыльна-мышачная перагародка, якая аддзяляе грудную поласць ад брушной.

2. Святлонепранікальная перагародка ў аптычных прыборах з адтулінай для прапускання пучка прамянёў.

|| прым. дыяфра́гмавы, -ая, -ае.

дыяхрані́я, -і, ж.

Стан якіх-н. з’яў, сістэмы ў іх развіцці, гісторыі.

Моўная д.

|| прым. дыяхрані́чны, -ая, -ае і дыяхро́нны, -ая, -ае.

Дыяхранічны аналіз.

Дыяхронны метад.

дэ..., прыстаўка.

Утварае дзеясловы і назоўнікі са знач. адсутнасці прыметы або супрацьлегласці дзеяння, напр.: дэкадзіраваць, дэшыфраваць, дэмантаж, дэгуманізацыя, дэнацыяналізацыя, дэстабілізацыя.

дэбарка́дар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Плывучая параходная прыстань, а таксама месца пасадкі на параходнай прыстані.

2. Крытая платформа чыгуначнай станцыі (уст.).

|| прым. дэбарка́дарны, -ая, -ае.