апаге́й, ‑я, м.

1. Пункт арбіты Месяца ці штучнага спадарожніка Зямлі, найбольш аддалены ад цэнтра Зямлі.

2. перан. Вышэйшая ступень, найвышэйшы росквіт чаго‑н. Дайшло да апагея агульнае захапленне тады, калі на сцэне з’явіўся Патрулін, вядомы рэвалюцыянер. Зарэцкі.

[Грэч. apógeios.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэнтраліза́цыя, ‑і, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. цэнтралізаваць і стан паводле знач. дзеясл. цэнтралізавацца. Цэнтралізацыя дзяржавы. Цэнтралізацыя зямель. Працэс цэнтралізацыі капіталу.

2. Кіраванне чым‑н. з адзінага цэнтра.

•••

Дыспетчарская цэнтралізацыя — сістэма кіравання стрэлкамі і святлафорамі на чыгуначных станцыях.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГАЛАКТЫ́ЧНЫ ГОД,

прамежак часу, за які Сонечная сістэма робіць 1 абарот вакол цэнтра Галактыкі. Складае каля 230 млн. зямных гадоў.

т. 4, с. 449

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

цэнтралізава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад цэнтралізаваць.

2. у знач. прым. Які мае цэнтральную дзяржаўную ўладу, сканцэнтраваны ў руках дзяржавы. Цэнтралізаваная ўлада. Цэнтралізаваная дзяржава.

3. у знач. прым. Які выходзіць з аднаго цэнтра (у 3 знач.). Цэнтралізаваная бухгалтэрыя. Цэнтралізаванае забеспячэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апасяле́ній

(ад апа- + гр. selene = месяц)

астр. пункт арбіты спадарожніка Месяца, найбольш аддалены ад цэнтра Месяца (проціл. перысяленій).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

апафе́ма

(гр. apotithemi = адкладваю ўбок)

мат. перпендыкуляр, які апушчаны з цэнтра правільнага многавугольніка на адну з яго старон.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

астрасфе́ра

(ад астра- + сфера)

частка цэнтрасферы, прамяністая зона цытаплазмы вакол клетачнага цэнтра, якая ўтвараецца ў час падзелу клеткі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

акру́жнасць, ‑і, ж.

Замкнёная крывая лінія, усе пункты якой знаходзяцца на аднолькавая адлегласці ад цэнтра; лінія, якая абмяжоўвае плошчу круга; акружына. Даўжыня, акружнасці. Акружкасць зямнога шара. // Замкнёная лінія, якая праведзена вакол чаго‑н. акруглага і служыць для вымярэння таўшчыні, аб’ёму і пад. Акружнасць грудной клеткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

атана́льнасць

(ад а- + танальнасць)

адсутнасць у музыцы ладавай асновы з яе найбольш важнай якасцю — прыцягненнем гукаў да ладавага цэнтра.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

хі́нтэрланд

(ням. Hinterland, ад hinter = за, ззаду + Land = краіна)

раён, які прылягае да прамысловага, гандлёвага цэнтра, порта і г.д.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)